vrijdag 26 december 2025

De tsaar heeft een probleem

tsaar Nikolaas:

Daar hadden mijn dames me mooi opgezadeld met een opdracht. 
de tsaar heeft het moeilijk
Ik moest ma Tok tot de orde roepen. Hoe kon ik dat nu weer aanpakken? 
Ik ging eerst maar eens een poosje zitten nadenken in het Tok-huis, waar het stil was op een beetje geritsel na. Dat geritsel kwam van Donna, die een ei aan het leggen was. Ze zat daarbij niet stil, nee, ze ging nu en dan even anders zitten en dat veroorzaakte wat geluid van de verschuivende bodembedekking. Daar had ik geen last van, het werkte een beetje als ruis op de achtergrond van mijn overpeinzingen. 
Vond ik het echt erg dat ma Tok in
Donna zit een ei te leggen in het Tok-huis

de winter onze deur later opende dan in de zomer? Ik moest kakelen dat dat eigenlijk niet zo was, ik vond het wel lekker om nog een beetje te zitten suffen als het nog niet echt licht was buiten. Maar ik moest wel mijn hennen tevreden houden, dat begreep ik ook wel. Dus als zij het "vreselijk" vonden en "een schande", dan moest ik daar wat aan doen. 
Alleen: hoe? 
Moest ik op ma Tok afstappen en tegen haar kakelen dat de familie ontevreden was over haar verzorging van ons? 
Wiske, de oudste en wijste hen
Wat zou zij daarvan vinden? 
Zou ze boos worden en zeggen dat we dan maar een andere tuin moesten gaan zoeken waar het beter was? Dat zou toch niemand van ons willen, dat wist ik wel zeker. Ik piekerde en piekerde maar ik kwam er niet uit. 
Omdat Wiske de oudste hen is met de meeste ervaring besloot ik haar te hulp te roepen. Ze kwam gezellig bij me zitten, dat was ik niet van haar gewend, meestal moet ze niet veel van me hebben, maar omdat ik haar had aangesproken als wijze dame was ze gestreeld en dat maakte haar humeur een stuk beter. Ze vroeg waarmee ze me kon helpen en ik legde haar het probleem voor. Ze dacht even na en kakelde toen dat ik het niet zo serieus moest opvatten allemaal.
lekker uitslapen in de winter

Zij vond het ook niet erg om elke ochtend uit te slapen in de winter, ze was tenslotte niet meer de jongste en als je oud bent heb je je rust nodig. 
Ik slaakte een zucht van verlichting en vroeg haar wat zij zou doen in mijn plaats. "Ik zou het allemaal maar gewoon op zijn beloop laten," kakelde ze, "binnenkort gaat ma Tok weg en als ze terugkomt is de winter al een heel stuk opgeschoten. Dus nu gaan klagen heeft weinig zin." 
Zo had ik het nog niet bekeken, wat een wijsheid school er in die oude Wiske! En wat was ik blij dat ik haar hierbij had betrokken. 
de tsaar is opgelucht

Ik bedankte haar hartelijk. 
Ze bleef nog een poosje naast me zitten en omdat het zo lekker warm was in het hennepstrooisel en het geritsel van Donna als een slaapliedje klonk vielen we daar samen in slaap. 
Ik schrok wakker toen Duna het Tok-huis binnenkwam om te kijken of Donna haar ei al had gelegd. Zij voelde ook een ei aankomen en ze wilde op het plekje van Donna gaan zitten. Gelukkig was het ei gelegd en Duna nam dankbaar de plaats van haar zus in. 

Ik weet niet wie meer opgelucht was, Donna na het leggen van haar ei of ik na mijn gesprek met Wiske.

vrijdag 19 december 2025

Een klacht en vieze praatjes

Quinoa:

U ziet mij op de foto hierboven staan in de zon, waardoor ik een schaduw krijg. 
lekker buiten scharrelen
Mooi hè? 
De zon laat zich niet zoveel zien tegenwoordig, hij is er maar kort, dus als hij er is maak ik er dankbaar gebruik van. Voor je het weet is hij weer verdwenen en is het weer nacht. 
Het lijkt wel alsof ma Tok een soort van winterslaap houdt. Het is niet zo dat ze helemaal niet meer komt in de tuin, maar ze is elke dag best laat, het lijkt wel of het elke dag weekend is. Ze vertelde ons dat ze helemaal geen zin heeft om uit haar bed te komen als het nog zo donker is 's morgens. Dat begrijp ik wel, maar wij zijn daar de dupe van en we hebben dan ook een klacht
zo hoort het: lekker buiten met groenvoer

ingediend bij de tsaar. Hij moet ma Tok tot de orde roepen, anders zitten we veel te lang binnen in het Tok-huis. Niet dat het daar ongezellig is, maar als het licht wordt buiten willen wij de deur uit kunnen om van de frisse lucht te genieten. En van de gestrooide wormpjes, ja, dat ook. 
Vandaag viel het een keer mee, ze was zelfs extra vroeg, ze moest weg, zei ze. Ja, daarvoor komt ze dus wel haar bed uit! 
Het is een schande! 
En nu vertelde ze ook nog dat ze in het nieuwe jaar weer een hele poos weggaat, weer naar dat verre land waar haar zus woont. Gelukkig heeft ze iemand kunnen vinden die voor ons wil zorgen. Nee, het is niet oom Tok en ook niet tante Tok. Mevrouw Marit dan? Nee, die is het ook niet. Wij hebben deze nieuwe
Duna gaat een ei leggen in het schone nachthok van Soestdijk

verzorgster nog nooit gezien, maar dat gaat binnenkort wel gebeuren, als ze komt kennismaken met ons. Zou zij ook zo goed voor ons zorgen dat we haar tante Tok gaan noemen? Ik denk het wel, anders had ma Tok haar niet uitgekozen. Ze gaat in het mensenhuis wonen en ze zal ook voor de kattenfamilie zorgen, dus ook voor onze beveiliger Alexei. 
Nu ben ik heel benieuwd geworden naar deze nieuwe verzorgster. Ik hoop dat ze snel een keer komt, dan kunnen wij haar ook goedkeuren. Ma Tok heeft beloofd dat ze ons Tok-huis en Soestdijk helemaal schoon gaat maken voordat ze weggaat. Nu schept ze wel elke dag onze poepjes van de mestplank en dan sprayt ze er iets overheen dat ze later weer wegveegt, maar als
een helemaal schoon Tok-huis

alles weer echt schoon en fris is is dat toch wel heel fijn. Het is een heel werk, maar dan heb je ook wat. Ik zag haar vandaag de bodembedekking van Soestdijk vervangen, dat was kennelijk nodig; in Soestdijk is geen mestplank dus alle poepjes vallen zomaar in de bodembedekking. En dan slapen de vijf bruine zussen ook nog niet op de stok, nee, ze liggen gewoon in de laag hennep die op de bodem van het nachthok ligt. Die laag moet dus wel schoon zijn. Ze leggen ook hun eieren erin en dat wil je niet doen als het een vieze boel is. Je eieren moeten mooi schoon blijven zonder poepvegen eraan. 
Excuses dat ik u vermoei met deze vieze praatjes, maar het is gewoon de waarheid en die mag gekakeld worden vind ik.

vrijdag 12 december 2025

Tevredenheid

Dana:

Dat was me wat, dat verhuisgedoe van ma Tok. 
allemaal tevreden kippen in de Tok-tuin
Ze denkt altijd dat het nog beter kan en daar moet ze eens mee stoppen. Wij zijn allemaal tevreden en dat is toch voldoende? Het hoeft niet altijd meer te zijn. Genoeg is genoeg, zeg ik altijd. De vijf bruine meiden hebben het prima naar hun zin in Soestdijk en wij zijn blij in het Tok-huis. 
Ik heb aan de tsaar gevraagd of hij ook tevreden is hier in de tuin met zijn hennen en met Alexei, de beveiliger. Hij kakelde dat hij het allemaal prima vindt, alleen het aanstellen van een beveiliger vond hij grote onzin, daar is de haan toch voor? 
links: kleine Wendy
Ja, dat zou inderdaad zo moeten zijn, maar als er een vreemde kat in de tuin komt is Nikolaas niet thuis. Dus ik ben er wel blij mee dat Alexei een oogje in het zeil houdt. Natuurlijk is hij er niet altijd, hij is ook wel eens binnen in het mensenhuis om te eten en te slapen, maar als hij bij ons is doet hij zijn werk goed. 
Alleen Wendy, die erg klein is, ziet hij wel eens aan voor een vogeltje. Hij rent dan achter haar aan, waarop zij gillend wegrent. Gelukkig zijn wij, de grote hennen, niet bang voor hem, we stuiven met ons allen op hem af en daar schrikt hij erg van. Zo erg, dat hij niet goed
Alexei in tweestrijd: eten of veiligheid?

meer langs ons durft te lopen als ma Tok hem roept omdat zijn eten klaar staat. Dan zie je hem denken: wat is belangrijker, eten of mijn veiligheid? Ma Tok helpt hem meestal door ons even opzij te sturen zodat hij er langs kan naar de deur van het mensenhuis. Ze knipoogt even naar ons en dan laten wij hem er door. 
Je moet je beveiliger te vriend houden tenslotte.
Wij, de leghennen, leggen nog steeds onze grote witte en bruine eieren. Ma Tok vertelde dat zij ze regelmatig uitdeelt aan familie en vrienden van haar. Die mensen zijn heel blij met onze eieren en ma Tok geeft hun dank dan weer aan ons door. Zo weten wij dat ons werk gewaardeerd wordt door een
Alexei en Dana in de tuin

heleboel mensen. Of die mensen betalen voor onze eieren? 
Welnee, ma Tok geeft ze gewoon weg. 
"Ze zijn onbetaalbaar, dus ik vraag er niets voor," zegt ze tegen ons. Daar krijgen wij het gewoon warm van, dat zij onze eieren onbetaalbaar vindt. Dat is toch een groot compliment.
Donna en Duna zijn ook blij hier in de tuin, ik moet u de groeten doen van hen, zij hadden even geen tijd om een verhaaltje te vertellen, ze waren druk in gesprek met Eden, Emma, Erin, Els en Eva. Ik weet niet waar het over ging, dat hoor ik waarschijnlijk vanavond wel voor we gaan slapen; als de tsaar kakelt dat het stil moet zijn gaan we altijd nog een poosje door met kakelen, tot hij het echt genoeg vindt en
Wendy slaapt graag op de grote voerton

keihard kukelt dat het nu afgelopen moet zijn. 

Iedereen schrikt zich dan een kammetje en dat is precies de bedoeling van de tsaar. 

Kleine Wendy, die graag op de grote voerton slaapt, viel daar bijna vanaf door de schrik, zij zat al braaf te slapen toen ze opeens "Kukelekuuu" hoorde. 
Gelukkig kon ze zich nog net op tijd vastklampen aan de rand van de ton en zo liep het goed af. 

Toen zijn we allemaal maar gaan slapen.

vrijdag 5 december 2025

Grote kipverhuizing (2)

Lisa:

Ma Tok heeft al haar werk van de vorige week weer ongedaan gemaakt.

De bruine hennen vinden het niet fijn in het Tok-huis
Ze heeft de extra zitstok en mestplank weer uit het Tok-huis verwijderd. 
Waarom ze dat gedaan heeft? 
Ze merkte dat de vijf bruine meiden het helemaal niet fijn vonden om bij ons in het huis te slapen, ze zaten elke morgen alle vijf bij de deur te wachten tot die open zou gaan; ze wilden ook het huis niet ingaan als het donker werd, ze bleven voor de dichte deur van Soestdijk staan en als het helemaal donker was gingen ze op een kluitje achter de ren van het paleis zitten bibberen. 
Ma Tok heeft ze vier avonden bij ons in het huis gezet, maar dat hielp niet. 
weer lekker in Soestdijk slapen
Toen ze op de vijfde avond de deuren van Soestdijk open had gelaten zaten de vijf E's allemaal weer op hun vertrouwde plek te slapen. 
"Ik begrijp het, hoor," zei ma Tok en ze liet hen lekker zitten. De volgende dag heeft ze de extra spullen uit ons huis weggehaald, zodat alles weer bij het oude is. Xena is erg blij dat ze nu weer gemakkelijker de trap naar beneden kan afdalen, ze is een keer naar beneden gevallen toen ze de trap op wilde springen vanaf de voorste stok. Gelukkig deed ze zich geen pijn, maar ze was wel geschrokken en ma Tok, die in de tuin was en haar hoorde vallen, ook. 
"Dat doet de deur dicht," zei ze en die avond liet ze de deuren van Soestdijk weer open. 
weer ruimte in het Tok-huis met 1 stok en mestplank
Ze vertelde dat het eigenlijk helemaal niet minder werk was om maar één hok schoon te maken omdat ze nu telkens op een krukje moest gaan staan om bij de achterste stok en plank te kunnen. Dan is één plank in het Tok-huis en de bodembedekking van Soestdijk zelfs handiger. Dus nu is iedereen blij dat alles weer is zoals het was. Ik hoop dat ze niet weer van die onnodige veranderingen gaat doorvoeren, wij zijn gewoon blij met alles zoals het is. 
de legkippen leggen het hele jaar door eieren
Wij, de kleintjes zoals we genoemd worden, leggen geen eitjes meer omdat onze winterstop is begonnen. Een heel enkele keer komt er nog een ei, maar dat mag geen naam hebben. We gebruiken onze energie nu om onszelf warm te houden. 
De grote witte en bruine geredde legkippen leggen nog wel behoorlijk veel eieren. Dat komt omdat ze speciaal gefokt zijn om dat zoveel mogelijk te doen. 
Die arme meiden moet gewoon het hele jaar doorwerken, zonder rustpauze. 
Ik heb medelijden met hen, maar
de leghennen zijn tevreden met hun leven in de Tok-tuin
zijzelf vinden dat onzin, ze zijn het gewend kakelen ze en dus missen ze de rust ook niet. 
Ze lopen heerlijk te scharrelen door de tuin en ze genieten van elke dag.
Ma Tok prijst ze telkens als ze de eieren uit Soestdijk en het Tok-huis haalt, dat vinden de leghennen fijn, zo krijgen ze waardering voor hun werk, hoorde ik Erin kakelen tegen Emma. 

Toch ben ik blij dat ik een krielkipje ben en ik geniet lekker van mijn vakantie.