Vertrek van een lid van de familie Tok

Iona:

Ja, u ziet het goed, mijn naam is veranderd.
In plaats van Iyona heet ik nu Iona.
Dat komt omdat ik een haan ben en geen hen.

Iona

Ma Tok heeft contact gehad met de lezeres, naar wie ik vernoemd was, en ook met mijn broedmoeder Babette en zo zijn zij tot mijn nieuwe naam gekomen. Ik heet nu naar een man uit de bijbel, die door een grote vis was opgeslokt.
Ik vind het allemaal best, zolang ik maar hier in de Tok-tuin mag blijven.
Ik geloof dat Ma Tok bang was dat ik als eerste zou moeten verhuizen naar Stolwijk, maar dat is niet gebeurd.
Er is wel iemand vertrokken en ik moet eerlijk zeggen dat ik daar niet rouwig om ben.
Wie er weg is?

v.l.n.r.: Hildert, Hannah en mama Pippa
zo te zien een lief gezinnetje

Hilda.
Zij bleek ook een haantje te zijn en niet zo'n lief haantje ook nog. Ma Tok had haar al omgedoopt tot Hildert en zij heeft eerlijk geprobeerd om hem in de tuin te laten blijven, maar Hildert de haan was zó agressief dat hij niet te handhaven was.
Hij wilde de hele tijd met mij vechten, ik kreeg niet eens meer de gelegenheid om te eten en als opgroeiend kuiken heb je je voeding toch nodig. Hildert rende ook steeds achter de hennen aan, hij wilde zelfs Yvonne en Yvette

Hildert kijkt boos naar Iona

niet met rust laten.
Het was een constante herrie hier in de tuin en Ma Tok kwam telkens naar beneden om te kijken of het allemaal wel goed ging. Toen zij zag dat Hildert mij bij mijn nek had gepakt en niet eens los liet toen ik ging rennen zei ze tegen pa Tok dat het zo niet langer kon doorgaan.
Ze belde naar Hoogendoorn en vroeg of Hildert daar een plekje kon krijgen. En omdat zij al zo lang klant zijn mochten ze hem komen brengen.
Ma Tok kwam de tuin in met haar vangnet en ze had Hildert in één keer te pakken. Hij werd in een doos met héél veel luchtgaten gezet en toen verdween hij uit de tuin. Hij mocht nog wel even afscheid nemen van zijn moeder Pippa, die hem de vorige avond

Hildert met zijn nieuwe dames bij Hoogendoorn

onder haar vleugel had moeten klemmen om hem rustig te krijgen.
Ik heb de indruk dat zij het ook stiekem een opluchting vindt dat haar broedzoon is vertrokken.
Hij heeft een mooi plekje gekregen bij drie hennen, vertelde Ma Tok haar en nu is zij helemaal gerustgesteld.
En de rust in de Tok-tuin is een verademing, daar zijn we het allemaal over eens.
Omdat wij, de drie overgebleven kuikens, inmiddels ook in het Tok-huis slapen mochten wij aanwezig zijn bij een vergadering, die was

LazaRus moet de baas blijven van de familie Tok

samengeroepen door Laza, onze baas.
Hij vertelde dat het nu weer heerlijk rustig was geworden en dat hij hoopte dat dat zo zou blijven.
Hierbij keek hij mij in het bijzonder aan.
Ik begreep wat hij bedoelde: ik ben ook een haan en als ik mij rustig houd mag ik blijven in de tuin.
Ik ben dat zeer zeker van plan, want ik heb het hier prima naar mijn zin met mijn broedmoeder Babette en mijn broedzusje Inge. Pippa heeft nu alleen Hannah nog maar onder haar hoede en dat is een hele verbetering.
Zo is de familie Tok geslonken, maar desondanks beter geworden.
Ik hoop dat Hildert een goed huis gaat vinden bij een fokker, waar hij zich lekker kan uitleven.

Vaarwel, ondeugd, je kan er ook niets aan doen dat je zo fel van karakter bent.

Nieuwe fase

Geertrui:

Zo, er is weer een soort van fase afgesloten in de Tok-tuin.
Welke fase?

de kuikenhokjes toen het nog broedhokjes waren zonder ren

Die van de kuikens in de aparte hokjes bedoel ik.
Die ukken lopen nu de hele dag gewoon vrij rond door de tuin. Hun broedmoeders letten nog wel een beetje op hen, maar ze beginnen al tamelijk eigenwijs te worden. Vooral die zwarte, Iyona heet ze, is een behoorlijke durfal. Ze loopt gewoon voor mijn voeten als er lekkers gestrooid wordt, ze pikte zelfs een meelwormpje vlak voor mijn snavel weg!

Iyona staat vooraan bij de lekkere hapjes

De brutaliteit!
Dat heb ik natuurlijk even afgestraft, een flinke pik heeft ze gekregen. Ze moet wel haar plaats leren, anders is het eind zoek. En zoals iedere welopgevoede hen weet, is een kuiken het laagste in de pikorde, wat eigenlijk betekent dat zij door iedereen gepikt mag worden. Niet dat wij dat zomaar lukraak doen hier, maar als het nodig is gebeurt het wel.
Het zou wat moois worden als die kleintjes hier de dienst zouden gaan uitmaken.
En vooral ik, die nu de oudste ben hier, moet me laten gelden. Niet dat ik er erg voor ben dat iedereen hier goed opgevoed

Babette met alle 4 de kuikens buiten de ren

wordt. Als dat zo was zou ik Daantje en Dirkje niet zoveel lollige woorden hebben geleerd en zouden ze ook niet zo goed Leids kunnen kakelen.
Maar goed, de kuikens lopen dus los en hun hokjes staan open. Dat laatste heeft nog een fijne bijkomstigheid voor ons, de andere leden van de familie Tok. In die kuikenhokken staan de voertafeltjes met kuikenvoer en dat voer is vreselijk lekker, veel beter dan ons eigen gewone

Yvonne en Yvette snavelen in het kuikenhok

saaie voer.
Dus nu en dan is het een drukte van belang in die hokjes. Ik zag een keer dat alleen de kuikens en hun moeders buiten waren, alle anderen stonden van het opfokvoer te snavelen. Het was zo druk in die hokjes dat je er geen poot kon verzetten. Ik stond buiten naar de schrokkende kippen te kijken toen Pippa naar me toe kwam. "Moet jij niet van ons voer eten?" vroeg ze lachend. "Ikke niet, ik ga wel als iedereen klaar is, ik ben al een keer vreselijk op mijn

Geertrui heeft haar beurt afgewacht

tenen getrapt," zei ik.
Babette kwam er ook bij staan. "Gelukkig heeft Ma Tok nog kuikenvoer genoeg," zei ze en ze schoot in de lach toen Laza met zijn snavel op de voertafel tikte en toen vast kwam te zitten in de kleine gaatjes, die daar in zitten. Yvonne hielp hem om weer los te komen, ze moest hard aan hem trekken en ik was bang dat zijn snavel zou afbreken, maar gelukkig kwam het allemaal goed. Laza bedankte Yvonne voor haar hulp.
De kuikens hadden alle vier staan kijken naar de ongelukkige Laza en hij ging naar hen toe om met

Laza steekt zijn preek over gulzigheid af tegen de kuikens

hen te kakelen.
Hij bemoeit zich ook met hun opvoeding, zoals een goede haan betaamt.
"Hebben jullie gezien wat er gebeurt als je gulzig bent?" vroeg hij.
De kleintjes knikten beduusd en ze besloten om zelf nooit gulzig te zijn.

Zo had Laza zich handig uit zijn domme actie gered door het een les voor de kuikens te laten lijken. Ik neem mijn kuif voor hem af!
Bij wijze van spreken natuurlijk, want een kuifhoen zonder kuif: dat kan echt niet.

Een fotoreportage

LazaRus:

Ik hoorde van Ma Tok dat er lezers zijn die een beetje ongeduldig worden.
Waarnaar?
Naar hoe het gaat met de kuikens van Pippa en Babette.
Wel, ik kan u verzekeren dat het meer dan prima met ze gaat.

v.l.n.r.: Iyona, Inge en Babette

Ze groeien erg hard, Iyona en Inge groeien Babette al zo'n beetje boven het hoofd.
Dat klopt ook wel, want Babette is een Serama en dat is het kleinste kippenras dat er bestaat. Iyona en Inge, net zoals Hannah en Hilda trouwens, zijn zijdehoenders en die zijn nu eenmaal groter van stuk dan Serama's.

Pippa met Hannah (rechts) en Hilda

Ook dan Chabo's, dus ze worden ook groter dan Pippa.
En, nog belangrijker: ook dan mijn persoontje.
Maar dat geeft niets, het gaat niet om de grootte, maar om het natuurlijke gezag dat een haan uitstraalt. En dat zit bij mij wel goed, zelfs de reuzinnen Yvonne en Yvette aanvaarden mij als hun baas hier in de Tok-tuin.

U wilt natuurlijk zoveel mogelijk foto's zien van de kuikens, daarom zal ik mijn verhaaltje kort houden, zoveel te meer plaatjes kunnen erbij komen te staan.
Ik zou zeggen: Kijk en geniet!

Hannah

Hilda

Iyona

Inge

Mooi zijn ze hè?
Ik moet zeggen dat ik ook van hen geniet, elke keer als ik langs de hokjes kom kijk ik vol bewondering naar de kloeken, die zo ijverig voor hun kuikens zorgen.
Als ze in de tuin mogen rondlopen van Ma Tok ga ik zeker ook mijn steentje bijdragen aan de opvoeding van mijn nieuwste aanwinsten.

Iyona en Inge

Hannah en Hilda

We hebben nog geen kraai-pogingen gehoord.
Zou het echt waar zijn dat de kuikens allemaal hennetjes zijn?
Dat zou geweldig zijn, maar we moeten nog zeker een maand wachten tot we iets meer kunnen zeggen over de kleintjes, of ze gaan kraaien of eieren leggen.

De jongste Tok-telgen

Pippa:

U bent zo langzamerhand wel benieuwd naar onze eigen Tok-kuikens, hè?

Hannah

Ik kan u vertellen dat het prima gaat met die van mij, Hannah en Hilda.
Ze groeien hard en ze krijgen al aardig veren.
Ik moet wel zeggen dat ik nog nooit zulke vreemde veren heb gezien, het lijken wel haren.
Ma Tok zegt dat dat komt omdat ze van een ander kippenras zijn dan alle kippen hier in de tuin. Iemand van de lezers, ik geloof dat het mevrouw Annemieke was, heeft al geraden hoe dit ras heet. Zijdehoenders, ja.
Ik moet zeggen dat ik nog niet weet of ik het echt mooi vind, maar bijzonder is het wel.
Hilda is het grootste, maar zij was dan ook de eerste die uit haar ei kwam.
Hannah groeit ook goed, maar zij is iets kleiner en fijner dan Hilda.

Hilda

Nu hoop ik maar dat ik straks niet moet zeggen: Hilda de Haan en Hannah de Hen.
Dat zou betekenen dat Hilda weg zou moeten en dat zou ik erg jammer vinden. Dan zou de naamgenoot van één van onze trouwe lezers niet meer in de Tok-tuin zijn.
Maar goed, dat moeten we nog afwachten. En bij zijdehoenders duurt het erg lang voordat je weet of het om een haantje of een hennetje gaat, omdat ze niet echt een kam hebben.
We moeten dus wachten of er gekukeld gaat worden door een kuiken, tot zolang mogen ze in elk geval blijven.

Babette:

Met mijn kuikens gaat het ook prima.

Inge

Zij hebben ook al van die bijzondere veren.
In tegenstelling tot Pippa vind ik het wel erg mooi.
En het lolligste is dat ze ook veertjes aan hun pootjes hebben, net zoals Reina dat heeft.
Vooral bij Iyona kunt u dat goed zien, ik denk dat dat komt omdat ze zwart is.
Wij zitten hier prima in dit hok met ren.
Pippa is het opgesloten zitten al zat, geloof ik, maar ik wil mijn kleintjes graag goed beschermen en dat gaat het gemakkelijkste als wij in een ren zitten.
Als we los in de tuin zouden

Iyona

lopen zou ik vreselijk moeten opletten, vooral omdat Iyona en Inge nooit dezelfde kant op rennen.
En het is best gezellig, we krijgen veel bezoek van de rest van de familie Tok.
Iedereen komt een keertje buurten en dan wordt er gezellig gekakeld, dat is belangrijk, zo leren de kuikens hun familieleden alvast een beetje kennen.
En vice versa, natuurlijk.
Ik maak me voorlopig nog niet druk over het haan of hen zijn van de kleintjes, ik merk het vanzelf en het heeft geen zin om erover te piekeren.
Daar wordt een haantje toch echt geen hennetje van.


Goed, u bent weer op de hoogte van het wel en wee van onze eigen kuikentjes.

Ma Tok: op de foto's zijn de kuikens ruim een maand oud.

LazaRus als adoptief-vader

LazaRus:

U bent natuurlijk erg benieuwd hoe het gaat met de kuikens.

Babette met Inge (boven) en Iyona

Wel, ik mag over hen vertellen en ik kan u meteen meedelen dat ze het uitstekend maken.
Ze groeien als kool, alle vier. Pippa en Babette hebben het druk met hen, maar ze vertelden me allebei dat het opvoeden van maar twee kleintjes eigenlijk wel meeviel.
Het is wel vreemd dat ik niet hun vader ben, dat was anders altijd wel zo. Tenminste, behalve toen Anne C ook kuikens had gekregen, maar toen was ik hun opa. Nu heb ik biologisch niets met die kleintjes te maken, maar ze horen wel bij de familie Tok, dus ik voel me toch

Pippa met Hannah (boven) en Hilda

verantwoordelijk voor hen.
En als ze door de hele tuin mogen gaan scharrelen zal ik de beide kloeken helpen bij de opvoeding. Want als je bij deze gerenommeerde familie hoort moet je je wel weten te gedragen. Goed, Daantje en Dirkje zijn nu niet meteen de beste voorbeelden van goed opgevoede hennen, maar de uitzondering bevestigt de regel, zullen we dan maar zeggen.

Ma Tok komt echt elke dag met haar fototoestel de tuin in, daarom zijn er nu ook heel wat plaatjes van de kleintjes te zien.
Aandoenlijk zijn ze, vindt u niet?
Ik ben elke keer weer onder de indruk van het wonder dat zo'n heel kipje uit zo'n klein eitje kan komen.
En dat het dan ook direct al kan lopen en onder de moeder kruipen.
Ik moet dat zelf ook gedaan hebben toen ik net uit mijn eitje was gekropen, maar ik weet niet meer precies hoe dat was.
Ik ben nu al zolang een volwassen haan, waarbij ik zoveel aan mijn kop heb om al die hennen onder de duim te houden, dat ik mijn kuiken-tijd een beetje kwijt ben.
Ik word ook een dagje ouder, al zie ik er nog prima uit, al zeg ik het zelf.

Nu mag u gaan genieten van de foto's van de kuikens, ik begrijp dat u dat veel liever doet dan luisteren naar mijn gekakel, dus ik zal verder mijn snavel dicht houden.
Veel plezier en kijkgenot.

Ma Tok: U ziet hier boven links: Iyona, boven rechts: Inge, 
                  onder links: Hannah en onder rechts: Hilda.

Hiep Hiep kuikens!

Pippa:

Ze zijn er hoor, mijn kuikens! En ze zijn prachtig, allebei!
Wat zegt u, of de kleintjes van Babette er ook al zijn?
Dat mag zij dadelijk zelf vertellen, ik ga het alleen maar over mijn eigen kindertjes hebben.

Pippa met Hannah (achter) en Hilda (voor)

Ma Tok hoorde dinsdagavond al gepiep in één van mijn eitjes, dus ze vertelde mij dat het niet lang meer zou duren.
Alsof ik dat niet wist, ik had mijn kleintje natuurlijk allang gehoord. Het is altijd een heerlijk geluid, dan weet je dat je werk niet voor niets is geweest.
Want zeg nou zelf: als je drie hele weken niets anders hebt gedaan dan eieren warm houden wil je ook resultaat.
Nu is het zo dat ik maar één week heb gebroed, maar daar kon ik niets aan doen, dat heeft Ma Tok zo geregeld.

En ik ben Babette dankbaar voor haar aandeel in het uitkomen van mijn kuikens.
Op de foto's kunt u zien hoe ze eruit zien. Links ziet u Hilda en rechts Hannah.
Mooi zijn ze, hè?
Ik mocht de namen zelf verzinnen van Ma Tok, als ze maar met de letter H begonnen, want die was aan de beurt. Ze heten naar twee trouwe lezeressen van onze verhaaltjes, zo krijgen die een soort eerbetoon.
Ik ben heel benieuwd hoe ze eruit gaan zien als ze groter worden, dat is altijd weer een verrassing. Zou Hannah zo blond blijven als ze nu is? En zou Hilda bruin worden?
We moeten ook afwachten wat voor ras ze zijn, dat wil Ma Tok nog steeds niet vertellen. Flauw hè? Bent u ook zo benieuwd?

Babette:

Mijn kleintjes zijn ook veilig uit hun eitjes gekropen en het zijn de mooiste kuikens van de hele wereld. Ze zijn heel schattig, net zoals de drie die ik vorig jaar had uitgebroed.

Babette's Iyona (boven) en Inge (onder)

Kijkt u maar naar de foto's, dan kunt u zelf zien hoe prachtig ze zijn.
Ik mocht van Ma Tok namen verzinnen, maar ze moesten met een I beginnen.
Dat was best een beetje moeilijk, maar ik ben eruit gekomen en nu heten ze Inge en Iyona.
Ik hoop dat ze niet net als vorig jaar allebei haantjesgedrag gaan vertonen, ik zou het best fijn vinden als in elk geval één van de twee hier in de Tok-Tuin zou kunnen blijven wonen. Dan kan ik lekker lang over ze moederen. Ik zie regelmatig dat Wiske Floortje nog in bescherming neemt; niet dat dat nodig is, Floortje is best een pinnig hennetje geworden, maar Wiske vindt het heerlijk heeft ze mij toevertrouwd. Volgens haar vindt Floortje het ook geweldig dat haar moeder er altijd is om op terug te vallen. Floortje vindt het juist vervelend heeft ze tegen mij gezegd toen haar moeder even niet in de buurt was. "Ze bemoeit zich veel te veel met mij, ik word er soms gek van!" zei ze. Ik heb er later stiekem om gelachen, dat die twee zulke verschillende dingen tegen mij vertelden.
Nu krijgt u nog twee portretfoto's te zien van mijn kuikens, gewoon omdat ze zo geweldig zijn.
















Links ziet u Inge en rechts Iyona. Iyona is de enige zwarte, Ilse is blond. Bij Pippa is er ook een blondje en een iets donkerder kuiken, maar die is toch niet zo mooi zwart als mijn Iyona. Ik ben een trotse kloek, maar dat had u vast al begrepen.

Mooi maar zonder manieren

Keetje vertelt

vader Julius en moeder Hilda

Vandaag wil ik het nog even hebben over mijn vader, Julius. Desiree heeft verteld dat hij een heel mooie haan was, helemaal wit met een prachtige kuif. Helaas had de vrouw geen foto meer van hem, omdat haar computer een keer is gecrasht en toen waren al haar foto's onbereikbaar geworden. Maar er is een wonder gebeurd. Vanochtend was de vrouw aan het kletsen met haar zus, die aan de andere kant van de wereld woont. Dat kletsen doet ze via haar laptop, zegt ze, dan kan ze haar zus ook zien. Die zus had het verhaaltje ook gelezen en zij zei dat zij nog foto's had van Julius! Hoe is dat mogelijk? hoor ik u denken. Wel, dat zit zo: jaren geleden is de zus bij de mensen van het huis op bezoek geweest. Ze moest daarvoor een heel eind door de lucht vliegen, nog veel verder dan een duif dat kan. Toen ze hier was heeft ze foto's gemaakt van de toen aanwezige kippen en daar was Julius dus ook bij. Zij heeft naar de vrouw een foto van Julius gestuurd en ook nog een van de grote witte kuifkip

lekker eten met snavel en voeten

Helga, Odette heeft haar al genoemd in een van haar verhaaltjes. Op de foto hierboven ziet u Julius met mijn moeder Hilda. Zij ligt wat uit te rusten en Julius waakt over haar, zoals dat een goede haan betaamt. Ziet u de schitterende kuif van Julius? De kuif bestaat bij een haan uit lange smalle glanzende veren, bij een hen zijn de kuifveren veel ronder, daarom vormen zij bij haar een bol. In de zomer van dat jaar ben ik uit het ei gekropen. Ik heb zowel mijn vader als mijn moeder gekend, dat is een voorrecht dat niet veel kippen smaken. Ik had ook nog een zusje, dat sprekend op mij leek, zij heette Katharina, maar omdat ook zij een vaal kleurtje had werd zij Kaatje genoemd. Zij is vorig jaar helaas overleden. Op de laatste foto kunt u zien dat mijn vader ook een beetje een lomperik was, hij stond graag met zijn poten midden in de schaal met eten. Desiree en een van de Geertruien staan ook op de foto. Helemaal linksboven ziet u nog een stukje van Esmeralda, een Hollands kuifhoen van het krulveertype met dezelfde koekoekskleur als Desiree. Over haar is ook nog een mooi verhaal te vertellen, maar dat mag iemand anders doen, ik vind dat ik wel weer genoeg heb gekakeld. Straks wordt de buurvrouw nog boos. Want zij vindt eigenlijk dat wij hennen ook al teveel lawaai maken. Gelukkig komt er een nieuwe buurvrouw tussen haar en ons in wonen; die nieuwe buurvrouw vindt ons geluid grappig en dat van een haan ook. Hoera voor deze nieuwe buuf!