Zorgen om Yvonne

Yvonne:

Ik voelde me beroerd, maar dan ook echt héél erg.
Ik kon nauwelijks meer op mijn poten staan en er liep de hele tijd dunne rommel uit mijn achterkant, om het netjes te zeggen.

zieke Yvonne zit met haar kop naar beneden onder de struik

Ma Tok zag mij zitten met mijn kop naar beneden en ze kwam snel naar me toe. "Wat is er met je, Yvonne?" vroeg ze bezorgd. "Je ziet er niet goed uit en je eet ook helemaal niet van de lekkere meelwormpjes, dat is niets voor jou. Je trekt de pot met die beestjes soms bijna uit mijn handen als ik aan het strooien ben."
Ik zei niets, ik wist ook niet wat er met me aan de poot was.
Toen pakte ze me op en ze zat meteen onder dat vieze spul, dat uit mij liep.

Yvonne wordt gewassen

"Je hebt erge diarree," zei ze geschrokken en ze nam me mee naar binnen, het mensenhuis in. Daar zette ze me in een badje met lekker lauwwarm water en ze begon mijn achterkant schoon te wassen. De ergst aangekoekte veren knipte ze af en toen ik weer schoon was werd ik in een handdoek gewikkeld. Ik mocht bij haar op schoot zitten en toen ging ze water in mijn snavel druppelen. Het was geen gewoon water, er zat iets doorheen, dat proefde ik en ik had ook gezien dat ze iets uit een klein flesje druppelde.

het medicijn dat Yvonne in haar snavel gedruppeld kreeg

Ma Tok zei dat het een geneesmiddel was en dat ze hoopte dat het nog op tijd kwam om mij te redden.
Toen ik helemaal droog was geworden mocht ik weer naar beneden.
Ik werd in een apart hokje gezet met water en eivoer, maar honger had ik niet en dorst ook niet meer. Dus ik ging naar de anderen in de tuin staan kijken.
Ik voelde me iets beter nu ik weer schoon was, maar zin in scharrelen had ik niet, dus het was niet erg dat ik in dat hokje was opgesloten.
Ma Tok zei dat ik apart moest blijven omdat de anderen anders misschien ook ziek zouden worden.
Die avond voelde ik me weer heel slecht en Ma Tok zei verdrietig dat ze hoopte dat ik de ochtend nog zou halen, maar dat ik vrij was om te gaan als ik daar aan toe was.

Yvonne voelt zich weer iets beter

Dat maakte mij helemaal rustig en ik ging slapen.
De volgende morgen was ik iets minder slap en Ma Tok gaf me met een blij gezicht weer van dat medicijn in mijn snavel. Trek in eten had ik nog niet, maar drinken was belangrijker, zei ze. Meelwormpjes hoefde ik ook niet.
Maar Ma Tok zei dat ze mij er beter uit vond zien, dat mijn kop niet meer zo diep naar beneden hing en dat mijn kam nog steeds mooi rood was.         Na twee dagen van hetzelfde recept 

het heerlijke kuiken-opfok voer

mocht ik weer bij Yvette in het hok slapen.
Dat laatste vond ik erg fijn, want alleen in dat kleine hokje vond ik maar niets nu ik me weer wat beter voelde. Ma Tok had bovendien een bakje met kuiken-opfok-voer in ons nachthok gezet en dat was zó verschrikkelijk lekker dat ik er niet af kon blijven. Natuurlijk at Yvette het meeste ervan op, maar ik snavelde toch ook heel wat naar

Yvonne mag weer in het grote hok

binnen.
Met weer wat in mijn krop sliep ik heel goed die nacht en de volgende morgen voelde ik mij eigenlijk weer helemaal goed.
Zó goed zelfs, dat ik Ma Tok weer tegemoet rende toen zij de tuin in kwam om de deur van het Tok-huis te openen. Ma Tok kreeg een grote grijns op haar gezicht toen ze mij zag rennen.
"O, wat fijn, Yvonne, dat je weer beter bent!" riep ze.

Yvonne weer lekker in de tuin aan het scharrelen

Ze zei dat ik nog één keer medicijnen moest nemen en dat het dan helemaal weer oké met mij zou zijn.
Die medicijnen, daar had ik niet zo'n zin meer in, maar om haar te plezieren slikte ik ze toch maar door.
En nu krijgen alle leden van de familie Tok vitamientjes door hun drinkwater, omdat ik die nodig heb na mijn kuurtje en het voor de anderen ook heel goed is.
En 's avonds?
Toen stond er weer zo'n heerlijk bakje met kuikenvoer op ons te wachten in ons nachthok.
"Om aan te sterken," zei Ma Tok en dat was ik volledig met haar eens.
Dat aansterken mag van mij nog wel een poosje duren.

LazaRus heeft problemen

Laza:

Ik heb iets meegemaakt wat alleen een haan kan overkomen.
Nee, hennen kunnen dit niet meevoelen, gewoon omdat ze iets missen wat ik wel heb.

de lange sporen van Laza vóór het knippen door de dierenarts

Nu bent u vast nieuwsgierig geworden. Want wat heeft een haan wel en een hen niet?
Ik zal u uit de droom helpen: het gaat om mijn sporen.
Een poos geleden had ik daar last van, omdat ze maar bleven doorgroeien. Ze waren zo lang geworden dat ik de hennen pijn deed bij het treden. En ik deed mezelf ook pijn als ik een beetje onvoorzichtig ging zitten.
Ma Tok had het gelukkig in de gaten, want zeg nou zelf: een haan die loopt alsof hij een volle luier heeft is geen gezicht.
Ze nam me mee naar de dierenarts, die een heel raar woord uitte toen hij mijn sporen

de sporen na het knippen

zag. Hij knipte er een stuk af en alles was weer in orde.
Maar nu was er iets anders aan de hand. Ik bleef met mijn ene spoor ergens tussen steken en ik kreeg mijn poot niet meer los. Dus ging ik trekken.
Dat deed ik zó hard, dat mijn hele spoor loskwam van mijn poot. Even deed het pijn, u moet dan denken aan uw nagel, die helemaal losgetrokken wordt. Maar ik ben een flinke haan, dus ik liep gewoon verder. Maar toen ik daarna Kenau ging treden zag ik dat er toch iets meer aan de hand was. Er zat allemaal bloed

blauwspray: ontsmettend en bloedstelpend

op Kenau's ene vleugel.
Had ik haar pijn gedaan?
Ik vroeg het aan haar, maar zij zei dat ze niets gevoeld had.
Ik begreep pas dat het bloed van mij was toen ik druppels achter mij zag ontstaan als ik liep.
Ach, dacht ik, dat gaat wel weer over en ik ging 's avonds gewoon met de anderen op stok.
Maar toen Ma Tok ons kwam "instoppen" zag ze dat er allemaal bloedstrepen op de stok zaten. Ze keek ons allemaal na, tot ze bij mij kwam.
"Aha, het komt van jou," zei ze en ze plukte me van de stok.
Ze nam me mee naar boven in het mensenhuis. Ze maakte mijn poot schoon en ze deed er blauwspray op. Toen mocht ik

Laza op schoot bij Ma Tok

nog een tijdje bij haar op schoot zitten in de kamer, best gezellig, maar ik wilde toch liever terug naar mijn hennen. Het bloeden was gestopt en ze ging me weer in het Tok-huis brengen.
De volgende ochtend was er niets meer aan de hand en ik dacht dat alles nu weer normaal zou zijn, maar dat was toch niet waar.
Een weekje later begon mijn poot weer te bloeden, ik weet niet hoe dat kwam, maar het bleef gewoon maar doordruppelen.
En weer zag Ma Tok het toen we op de stok zaten. Ze nam me weer mee en ze zette me met

Laza ligt op zijn rug voor de behandeling

mijn poten in een lauw badje, Heerlijk!
Toen ik schoon genoeg was deed ze weer blauwspray op mijn wond. Ik dacht dat ik nu weer naar mijn harem terug mocht, maar dat was niet het geval.
Ma Tok had een rolletje uit een kastje gehaald en ze nam me op schoot.
Ondersteboven nota bene!
Het voelde wel goed, maar ik zag er vast belachelijk uit. Gelukkig zagen mijn hennen dit niet.
Ma Tok ging een verband om mijn poot doen, heel voorzichtig,

het verband om Laza's poot

zodat ik nog wel zou kunnen lopen, dus ze liet mijn tenen vrij. Toen mocht ik weer terug en ze zette me voorzichtig op de stok. Ik moest even mijn evenwicht zoeken met dat rare geval om mijn poot, maar toen ging het prima.
En nu loop ik er dus bij als een heel sjieke haan, met een soort van slobkous. Ik ben er al helemaal aan gewend en ik loop weer als de beste.
Ik ben benieuwd hoe lang Ma Tok het verband zal laten zitten.
Hoe het dan gaat hoort u nog.

De jongste Tok-telgen

Pippa:

U bent zo langzamerhand wel benieuwd naar onze eigen Tok-kuikens, hè?

Hannah

Ik kan u vertellen dat het prima gaat met die van mij, Hannah en Hilda.
Ze groeien hard en ze krijgen al aardig veren.
Ik moet wel zeggen dat ik nog nooit zulke vreemde veren heb gezien, het lijken wel haren.
Ma Tok zegt dat dat komt omdat ze van een ander kippenras zijn dan alle kippen hier in de tuin. Iemand van de lezers, ik geloof dat het mevrouw Annemieke was, heeft al geraden hoe dit ras heet. Zijdehoenders, ja.
Ik moet zeggen dat ik nog niet weet of ik het echt mooi vind, maar bijzonder is het wel.
Hilda is het grootste, maar zij was dan ook de eerste die uit haar ei kwam.
Hannah groeit ook goed, maar zij is iets kleiner en fijner dan Hilda.

Hilda

Nu hoop ik maar dat ik straks niet moet zeggen: Hilda de Haan en Hannah de Hen.
Dat zou betekenen dat Hilda weg zou moeten en dat zou ik erg jammer vinden. Dan zou de naamgenoot van één van onze trouwe lezers niet meer in de Tok-tuin zijn.
Maar goed, dat moeten we nog afwachten. En bij zijdehoenders duurt het erg lang voordat je weet of het om een haantje of een hennetje gaat, omdat ze niet echt een kam hebben.
We moeten dus wachten of er gekukeld gaat worden door een kuiken, tot zolang mogen ze in elk geval blijven.

Babette:

Met mijn kuikens gaat het ook prima.

Inge

Zij hebben ook al van die bijzondere veren.
In tegenstelling tot Pippa vind ik het wel erg mooi.
En het lolligste is dat ze ook veertjes aan hun pootjes hebben, net zoals Reina dat heeft.
Vooral bij Iyona kunt u dat goed zien, ik denk dat dat komt omdat ze zwart is.
Wij zitten hier prima in dit hok met ren.
Pippa is het opgesloten zitten al zat, geloof ik, maar ik wil mijn kleintjes graag goed beschermen en dat gaat het gemakkelijkste als wij in een ren zitten.
Als we los in de tuin zouden

Iyona

lopen zou ik vreselijk moeten opletten, vooral omdat Iyona en Inge nooit dezelfde kant op rennen.
En het is best gezellig, we krijgen veel bezoek van de rest van de familie Tok.
Iedereen komt een keertje buurten en dan wordt er gezellig gekakeld, dat is belangrijk, zo leren de kuikens hun familieleden alvast een beetje kennen.
En vice versa, natuurlijk.
Ik maak me voorlopig nog niet druk over het haan of hen zijn van de kleintjes, ik merk het vanzelf en het heeft geen zin om erover te piekeren.
Daar wordt een haantje toch echt geen hennetje van.


Goed, u bent weer op de hoogte van het wel en wee van onze eigen kuikentjes.

Ma Tok: op de foto's zijn de kuikens ruim een maand oud.

Drama in het verre oosten

Floortje:

Er is iets heel ergs gebeurd in het verre oosten van het land.
Je kunt het gerust een drama noemen.
En toch was er na een tijdje weer reden tot feestvieren.
Ik zal u vertellen hoe dat allemaal gegaan is.

2 broedende kippen (vorig jaar)

Mevrouw Ali had twee broedse kippen, die allebei op een paar eitjes zaten.
Omdat het de vorige keer prima was gegaan met deze twee samen in één hok liet mevrouw Ali ze ook nu weer samen zitten broeden, voor de gezelligheid. Maar dat was dit keer geen succes. Nora bleef braaf op haar eitjes zitten, maar Cockie pikte de hare kapot, en, wat erger was, ook die van Nora moesten het ontgelden. Gelukkig waren er nog twee eitjes heel gebleven. Die twee gaf mevrouw Ali aan Nora en ze zette haar apart.
Er was ook nog een eitje gelegd door Buff of Beppy, de twee

Buff en Beppy, met vooraan haan Boef

Cochin-hennen, dat legde mevrouw Ali ook bij Nora om te bebroeden, zodat zij nu drie eitjes had. 
Omdat Cockie alle eieren in het hok kapot bleef pikken werd zij apart gezet, waar zij ging zitten broeden op ... niks. 
Nora deed goed haar best en na nog ruim twee weken kwamen twee van haar drie eieren uit. 
Zij had dus twee mooie kuikens en nog een ei, waar een kuikentje in aan het groeien was. Dat laatste wist zij zeker omdat Ma Tok, die bij haar op bezoek was geweest, door het ei heen had gekeken en zij had duidelijk 

het nog niet uitgekomen ei bij mevrouw Ali zag er ongeveer uit
zoals het rechtse op de foto

een kuiken in wording gezien. 
Dat laatste ei was wat later bij de broedeieren gelegd (het was het ei van één van de Cochins), zodat het kuiken nog niet klaar was om eruit te komen. Nora bleef nog een paar dagen dat laatste ei goed warm houden, maar omdat ze ook voor haar twee kleintjes moest zorgen werd dat een beetje teveel voor haar en ze stopte met broeden.
Mevrouw Ali legde het ei vervolgens onder Cockie, die toch al apart zat. Cockie broedde braaf op dit overgebleven eitje.

een door Cockie eerder kapot gepikt ei

Maar na twee dagen vond mevrouw Ali de eierschaal doormidden gepikt en een levenloos kuikentje nog min of meer opgerold erin. 
Ze dacht dat Cockie dit ei ook had kapot gepikt, maar Ma Tok vertelde haar dat, als de schaal doormidden was, dit hoogstwaarschijnlijk door het kuiken zelf was gedaan. 
En dat dit kleintje daarna zo uitgeput was geweest, dat het was gestorven. Cockie heeft hier dus geen schuld aan, het kuiken was te zwak om te overleven.  

Mevrouw Ali heeft Cockie nu maar weer bij de andere kippen in het hok gezet. Daar ging ze direct weer in de legkast liggen "broeden." En nadat zij door mevrouw Ali een poosje in een emmer water was gezet om het broeden te stoppen deed zij precies hetzelfde: ze rende naar de legkast. Onverbeterlijk!

Zo was er dus een drama geweest door het kapot pikken van de broedeieren door Cockie en ook door het laatste kuikentje, dat niet mocht leven. Maar er zijn twee mooie kuikentjes uitgekomen, dus is er ook feest in het verre oosten van het land.
Natuurlijk mag u deze kuikens ook bewonderen, kijkt u maar op de foto hieronder:

de 2 nieuwe kuikentjes bij mevrouw Ali, met Nora als kloek

Nog geen nieuw gepiep op komst

Ma Tok: Hebt u het extra verhaal van gisteren al gelezen? Het staat onder dit verhaaltje.

Yvonne en Yvette:

Er komen voorlopig niet meer kuikens hier in de Tok-tuin.
Er zaten wel weer hennen te "broeden." Ma Tok zag ze al telkens met hun drieën in één legnest zitten, lekker warm tegen en over elkaar heen. En dat met het warme weer.
Dan moet je toch wel erg graag willen.

het oude kwartelhok is nu test-hok geworden

Omdat het om twee van dezelfde drie hennen ging die Ma Tok de vorige keer voor de gek hadden gehouden vertrouwde zij het niet en ging ze de drie eerst aan een test onderwerpen.
Ze zette de "broedse" kippen één voor één op een paar kalkeitjes in het oude kwartelhok om te kijken of ze serieus zouden gaan broeden.
En wat denkt u?
Zodra ze een nachtje alleen in dat hok hadden gezeten wilden ze alle drie gewoon weer naar buiten en waren de kalkeitjes ijskoud.
Tot zover hun broedsheid.
Ma Tok vroeg aan het drietal waarom ze zo raar deden, maar dat wilden ze niet vertellen.

Kenau en Xara kakelen samen over de meelwormen

En nu denkt Ma Tok dat ze weer een complot hebben gesmeed, dit keer om Pa en Ma Tok naar Hoogendoorn te laten gaan voor broedeitjes, zodat iedereen weer lekkere levende meelwormen zou krijgen.
Wij weten niet of dat waar is, maar het is niet onmogelijk. Xara  probeerde ook al om Ma Tok te overtuigen dat ze wilde broeden, maar ook zij viel door de mand toen ze alleen in het hok werd opgesloten met kalkeitjes. En wij hadden Xara zien kakelen met Kenau, die die verse meelwormen zo verschrikkelijk lekker vond dat ze hoopte dat er vaak een tocht

Gerrit heeft het naar zijn zin, hij kraait veelvuldig

naar Stolwijk zou worden gemaakt. Wij vinden het jammer dat er nu voorlopig niet van die heerlijkheden op ons menu komen, maar ach, we krijgen zoveel lekkers hier dat we eigenlijk wel tevreden zijn.
Zeker nu wij ook weer zo lekker door de hele tuin mogen scharrelen overdag.
U hebt al gehoord dat wij benedenburen hebben gekregen vorige week.
Gerrit en Geertje, ja.
Gezellig hoor, we horen Gerrit regelmatig kraaien. Dat klinkt heel anders dan het gekraai van een kippen-haan, zachter en meer op één toon, maar wel muzikaal.

het nieuwe huisje van Gerrit en Geertje in hun paleis

Wij vinden het fijn dat Soestdijk nu weer wat meer bewoond wordt, eerst waren wij, Yvonne en Yvette, dag en nacht in het hok, maar sinds wij overdag weer de hort op mogen stond het eigenlijk elke dag leeg en dat hoort niet voor een paleis.
Nu is het weer zoals het moet zijn, altijd vertier.
Ma Tok heeft ook een nieuw huisje gekocht voor Gerrit en Geertje, omdat het hier in de ren wat minder beschut is dan in hun oude hokje. Het ziet er prachtig uit, alleen hebben wij ze er nog niet in zien zitten. Gerrit vertelde dat ze altijd eerst even moeten wennen aan iets nieuws, maar dat ze er vanzelf wel in zouden kruipen als het kouder zou worden.


Voor mevrouw Ali uit het verre oosten van het land zouden ook eitjes worden gehaald bij Hoogendoorn, maar ook dat ging niet door. Er had zich daar een drama afgespeeld.
Maar dat verhaal hoort u een andere keer.