Binnen of buiten?

Wendy:

Ik heb een nieuwe vriendin. 

Angelique, Wendy"s nieuwe vriendin

Ze is niet nieuw hier in de tuin, maar ik heb pas vriendschap met haar gesloten. Natuurlijk blijft Willeke ook mijn vriendin, zij is mijn zusje, maar mijn nieuwe vriendin heb ik zelf uitgezocht en met een zusje is dat niet zo. 

Nu bent u natuurlijk nieuwsgierig wie door mij is gekozen om samen mee op te trekken. 

Het is Angelique. Zij lijkt best veel op Willeke en mij, ze heeft alleen een bolstaart, terwijl wij een gewone staart hebben. 

Angelique slaapt altijd in de grote struik, zoals u weet en ze vroeg mij of ik ook daar wilde gaan overnachten. Ik heb het een keertje geprobeerd en ik moet kakelen dat het mij prima is bevallen. En zo komt het dat er nu vijf kipjes buiten
slapen in plaats van vier. 

Wendy ook in de struik

Ma Tok was mij natuurlijk kwijt de eerste avond dat ik buiten zat, ze telde een kipje te weinig in het Tok-huis. Maar toen ze me ging zoeken zag ze me meteen zitten; best knap van haar, want het was al behoorlijk donker. 

Ze had wel een zaklamp bij zich, waarmee ze de struik verlichtte toen ze vijf en geen vier donkere schaduwen ontdekte, maar toch. 

En zo is het gekomen dat ik nu voortaan buiten slaap. Het is vooral lekker om in de morgen vroeg door de tuin te kunnen scharrelen. Als je in het Tok-huis overnacht moet je wachten tot ma Tok de deur open doet, maar nu kan ik meteen van mijn tak de tuin in stappen. Geniaal! En als ma Tok de tuin

Wendy scoort alvast wat wormpjes

inkomt geeft ze de "buitenkippen", zoals zij ons noemt, alvast een paar wormpjes. Daarna gaat ze pas de anderen naar buiten laten. Als ik dat eerder had geweten was ik eerder op een tak gaan slapen. Willeke wil niet buiten slapen, ik heb het aan haar gevraagd, maar omdat zij nogal ziekelijk is zit ze liever binnen. Dat is wel verstandig van haar, ik zou niet willen dat zij weer in het mensenhuis zou moeten blijven om beter te worden, laat haar maar lekker in het Tok-huis overnachten. 

Er zijn nog twee kippen die tegenwoordig buiten slapen, al zitten ze wel in de ren van

Xena en Xandra onder het nachthok van Soestdijk

Soestdijk. 

Xena en Xandra hadden aan mij gevraagd hoe het kon dat ik ook zo vroeg al buiten was en toen ik hen had uitgelegd dat buiten slapen helemaal het einde was hebben zij besloten dat ook te gaan doen. 

Ma Tok kon hen de eerste keer niet vinden, net zoals dat ging bij mijn eerste nacht buiten, maar omdat Xena soms een beetje geluid maakt als ze slaapt ontdekte ma Tok haar en haar vriendin toch onder hun nachthok. 

Yneke had van de gelegenheid gebruik gemaakt om in het nachthok van het paleis te gaan slapen, ma Tok liet haar daar maar voor een keertje lekker zitten. 

Yneke in het nachthok van Soestdijk

De volgende nacht ging Yneke weer gewoon het Tok-huis in om te gaan slapen, haar nachtje in het paleis was haar toch te eenzaam geweest kakelde ze.

Ik hoop dat onze tijdelijke verzorger iedereen kan vinden voor de nacht, als we steeds blijven veranderen van slaapplaats wordt dat nog moeilijk voor hem.

Verontrustend nieuws

Tsaar Nikolaas:

Er is iets dat mij een nogal verontrust. 

Nikolaas met een deel van zijn harem

Ma Tok heeft mij verteld dat zij een hele poos weggaat. 

Waar naartoe? 

Zó ver dat je niet nog verder kunt gaan. 

"Maar wie moet er dan voor ons zorgen?" vroeg ik haar. 

Ze zei dat ik me daar niet druk om hoefde te maken, er komt iemand in haar huis wonen als zij er niet is en die persoon zal voor de katten en de familie Tok zorgen. Ik vroeg of die persoon mevrouw Marit was, maar nee, het is iemand anders, zei ze, mevrouw Marit heeft zelf drie katten en daar moet ze ook voor zorgen, dus ze kan niet in het

Xena en Xandra voor Soestdijk

huis van ma Tok komen wonen. 

Ma Tok heeft de persoon al gezien en ze heeft hem ook al ons huis en de Tok-tuin getoond. 

Wanneer dat was? 

Voordat ze definitief besloot om ons zolang te gaan verlaten. 

"Je denkt toch niet dat ik weg zou gaan als ik niet eerst iets voor jullie geregeld zou hebben," zei ze en ja, daar had ze wel gelijk in, dat zou ze nooit doen. Wij zouden die persoon ook al gezien moeten hebben toen hij kwam kennismaken, maar ik kan me dat niet herinneren, er komen wel vaker onbekende mensen met ma Tok mee de tuin in en ik weet

Nikolaas kraait zijn hennen bij elkaar

niet wie van die mensen onze tijdelijke verzorger wordt. 

Waarom ma Tok weg gaat? 

Ze wil graag haar zus bezoeken en die woont in dat heel erg verre land. Ze heeft die zus al heel lang niet meer gezien, dat komt omdat ze zover weg woont. Waarom die zus daar dan is gaan wonen weet ik niet, ik persoonlijk vind het niet zo slim, maar mensen zijn nu eenmaal anders dan kippen, daar zal het wel aan liggen. 

Ik heb alle kippen bij elkaar gekraaid en hun het verontrustende nieuws verteld. 

Natuurlijk heb ik ze meteen gerustgesteld. 

Nikolaas is de onbetwiste baas in de Tok-tuin

Hoe? 

Door te vertellen dat ik voor hen zal blijven opkomen, ook als die nieuwe vreemde verzorger er zal zijn. Zaza vroeg of ik hem ook zou gaan pikken. Tja, dat weet ik nog niet, het ligt eraan hoe hij zich gedraagt. Als hij mij erkent als de baas hier in de Tok-tuin zal ik me een beetje inhouden, maar als het nodig is kan hij een flinke pik in zijn benen verwachten. 

Hierdoor was iedereen weer een beetje rustiger geworden. 

Wat ik me nog wel afvraag is of er tijdens Ma Tok's afwezigheid verhaaltjes zullen komen over ons. Ik denk het niet, dus dan moet u het een poosje zonder ons doen.

Ma Tok: De verhaaltjes zullen inderdaad een poosje stoppen, maar als ik terug ben zal ik u weer op de hoogte houden van het wel en wee van de familie Tok. 

En het is nog niet zover, er komen nog een paar verhaaltjes voor de vakantie-stop.

Groei

Trui:

Onze rui begint al op te schieten. 

voorraadje eitjes

Nou ja, niet bij iedereen, maar de meesten zien er al weer een beetje fatsoenlijk uit. Degenen die klaar zijn met het produceren van een nieuw verenpak leggen ook weer eitjes. Ma Tok heeft alweer een voorraadje in haar koelkast, zei ze. Of we nu nog gaan broeden? Nee, hoe komt u erbij? Het is toch veel te laat in het jaar? De herfst gaat beginnen en dan is er veel te kort daglicht voor de kuikens. Eten doen kippen niet in het donker en zo zouden de kleintjes veel te weinig groeien. Ja, dat is de reden dat wij in het voorjaar broeds worden en niet in de herfst of de winter. 

het nog niet erg groeiende boompje

Wat zegt u? 

Dat had ma Tok ook al gezegd? 

Daar had ze dan gelijk in en we mochten het in onze verhaaltjes ook niet meer over broeden hebben, maar ja, als u er zelf over begint moet ik wel antwoorden. 

Dan zal ik over een ander groeiproject vertellen. 

Het mini-boompje in onze tuin. 

Het groeit nog voor geen meter kan ik u meedelen. 

Ma Tok heeft er toch weer een hekje omheen gezet, niet omdat wij ervan eten, maar omdat we de grond waarin het boompje staat zo lekker rul vinden. Een prima plekje om naar wormen te graven. 

het boompje met beschermend hekje

En zo kwam het boompje helemaal scheef te staan, wat vast niet goed is voor de groei. Stel je voor, straks komen de wortels boven de grond uit en dan gaat er van groter worden helemaal niets meer komen. Nu graven we nog wel om het hekje heen, maar het boompje is veilig. Ma Tok geeft het nog steeds water; ze gebruikt daarvoor het water uit onze drinkbakken voordat ze daar schoon water in doet. Het boompje krijgt ons oude water. Omdat het toch in de grond zakt vindt hij of zij het niet erg dat het een beetje zanderig en vies is geworden. 

worminfectie bij kippen ((foto internet)

Wij krijgen momenteel een middeltje tegen wormen door ons drinkwater, dat doet ma Tok elk voorjaar en elke herfst. Dit om te voorkomen dat er wormpjes in onze darmen gaan leven. Geen meelwormen, maar heel nare wormpjes, die onze darmen kapot maken, zodat ons eten niet goed kan worden opgenomen. Dat wormmiddel is niet lekker en om ons een beetje te helpen doet ma Tok een schepje honing door ons water. Dat is wél lekker en zo drinken wij genoeg van het medicijn. Als het kuurtje klaar is krijgen we vitamientjes door ons water om de darmen sterk te maken. 

En dan zijn we weer helemaal klaar voor de winter. 

Rui en een aanval

Wiske:

We zijn allemaal heel erg in de rui. 

Wiske kijkt naar de losse veren in de tuin

Als ma Tok 's morgens de tuin in komt komen de veren haar al tegemoet. In ons huis ligt ook een heel tapijtje van veren en dons. 

We voelen ons nooit optimaal als we ruien en we leggen dan ook niet of nauwelijks, we hebben onze energie hard nodig om nieuwe veren te maken. Gelukkig weet ma Tok dat we in deze tijd extra eiwit nodig hebben, dus ze is nog guller met het strooien van meelwormpjes en we krijgen ook regelmatig eivoer in de piktafel. Dat vinden we allemaal erg lekker, dus in de rui zijn heeft niet alleen maar negatieve kanten. 

Xandra ziet er best gek uit, haar verenpak is dun op sommige

Xandra met haar mottige jas

plekken, waardoor het wel lijkt of ze een mottige jas aanheeft. Ze moest er zelf om lachen toen Xena het tegen haar zei. Xena zit nog best goed in de veren, ik weet niet of zij nog moet beginnen met haar verenwisseling of dat ze al klaar is, dat kan ook. 

De tsaar ziet er ook een beetje rommelig uit. En ikzelf ook, maar dat zie ik niet omdat ik nooit in de spiegel kijk. 

Of wij hier dan een spiegel hebben vraagt u? Nou nee, niet echt, maar als het heeft geregend kunnen we de plassen wel als zodanig gebruiken. 

Yolanthe is het meest ijdel van alle Tok-dames, zodra er een plas is

ijdele Yolanthe

staat zij zichzelf uitgebreid te bekijken en haar veren glad te strijken. 

Een voordeel van de rui is dat er nu niemand meer broeds is, zodat ma Tok niet elke dag kippen naar buiten moet dragen. Vooral bij Xena en Xandra was dat een hele klus. 

Omdat Nikolaas de laatste tijd niet meer zo lelijk deed tegen ma Tok kwam ze vandaag met blote benen de tuin in om even snel iets uit de grote schuur te pakken. 

Dat had ze beter niet kunnen doen. Ik weet niet wat de tsaar dacht, misschien zag hij gevaar in die benen, maar hij vloog op ma Tok af en begon heftig in haar voet te pikken. Ma Tok sprak hem ernstig toe, waarop hij zowaar wat afstand nam. Nikolaas kakelde dat ze zich niet zo moest aanstellen, het bloedde niet eens, maar ik vond het toch behoorlijk brutaal van hem. 

Nikolaas vlak voor de aanval

Later vertelde hij me dat hij erg was geschrokken omdat hij een raar geluid had gehoord toen ma Tok net in de tuin was, hij dacht dat er gevaar dreigde voor ons en viel toen maar het eerste wat hij zag aan. Dat waren nu toevallig de benen van ma Tok, daar kon hij toch ook niets aan doen. En waarom had ze haar laarzen niet aangedaan, dan had hij meteen geweten dat zij het was en niet een vreemde. 

Volgens mij zoog hij dat uit zijn poot, ik had helemaal geen geluid gehoord. Maar goed, ma Tok zal de volgende keer wel weer haar laarzen aandoen. Of een lange broek. Maar daarvoor is het een beetje te warm, zei ze. 

Tja, het ligt er maar aan waar je prioriteiten liggen, hè?

Filosofische gedachten

Annette:

U ziet mij hier boven dit verhaaltje in de tuin lopen.

Annette en Pavlova broeden in het Tok-huis

Maar dat is op dit moment niet echt mijn favoriete plek. Nee, die plek is in het Tok-huis, in de bodembedekking van het plateau. Wat ik daar doe? 

Nee, ik leg er geen eitje, al zit ik wel het liefste op zo'n product. 

En Pavlova zit gezellig bij mij, ook op een ei als dat er is. 

Ma Tok zet ons elke ochtend buiten en ze steelt dan de eitjes die wij willen uitbroeden. 

Wat zegt u? Is het veel te laat in het jaar om te broeden? Dat zegt ma Tok ook telkens. Maar volgens haar was het de hele zomer te laat voor kuikens, ze wil gewoon niet dat wij doen waar we zo goed in zijn. 

Xena, Xandra en Quinoa broeden niet meer

Quinoa heeft de moed opgegeven en Xena en Xandra lopen ook weer door de tuin, maar wij niet hoor, wij houden vol! 

Ma Tok zegt dat onze verhaaltjes eentonig worden, het gaat telkens over broeden en het niet mogen daarvan. Daar heeft zij wel een beetje gelijk in, maar dat is vooral haar eigen schuld, omdat zij ons niet toestaat kuikens te krijgen. Maar goed, ik zal over iets anders gaan kakelen. 

Onze tsaar is namelijk iets minder

is Nikolaas liever aan het worden?

pikkerig aan het worden naar ma Tok. Hoe dat komt weet ik niet en ik ga het niet aan hem vragen, want dan breng ik hem misschien op een idee. Nee, laat hij maar een beetje liever worden naar de mensen. 

Het vreemde is dat hij altijd alleen ma Tok maar aanvalt, als mevrouw Wies hier is of mevrouw Marit doet hij poeslief tegen ze. Zou hij bang zijn dat een vreemde ons in de steek zou laten als hij gemeen doet? 

Ik heb het voorgelegd aan het filosofenclubje van Odette, zij zouden er eens diep over gaan nadenken hebben ze beloofd. 

Verder is er weinig aan het gebeuren hier in de tuin. 

Het mini-boompje staat stil op zijn plaats te groeien, al zie ik van dat

het stilstaande boompje

laatste erg weinig, om niet te zeggen: niks. Het lijkt wel of het boompje slaapt, zo stil staat het. 

Ik weet natuurlijk best dat boompjes niet kunnen lopen, maar deze staat wel heel erg bewegingloos. Het zal toch niet dood zijn, net als het vorige boompje? Ma Tok geeft het elke dag water, ook als het heeft geregend. Dat vind ik een beetje overdreven, maar ze zei dat ze er alles aan gaat doen om dit kleine ding in leven te houden. 

Zou het ooit net zo groot worden als de boom achter in de tuin? Als dat zo is zullen wij dat niet meer meemaken, misschien een heel verre nazaat van ons. Als er dan tenminste nog steeds kippen wonen in de Tok-tuin. 

Wat een diepe gedachte, ik geloof dat ik ook aanleg heb voor filosofie. Zal ik me gaan aanmelden bij het clubje van Odette?