Haantjes of hennetjes?

 Floortje:

Iedereen heeft het maar over het uiterlijk van de kuikens. 

Ik ben meer benieuwd naar hun innerlijk, hun wezen, zou je kunnen zeggen. 

Queenie met duidelijk kammetje

Zullen het lieve rustige kippen worden of ondeugende, zoals Daantje en Dirkje? 

En het belangrijkste is wel: zullen het haantjes of hennetjes zijn? 

Ik heb eens goed gekeken naar alle drie en dan heb ik het toch ook over hun uiterlijk: kan ik nu al zien of het jongens of meisjes zijn? 

Bij Queenie en Ranja zie ik duidelijk een kammetje verschijnen op hun kopjes, bij Quinoa niet. 

Zou dat betekenen dat de beide lichtergekleurde kuikens haantjes zijn? Ik hoop het niet, want dan kunnen ze niet blijven in de Tok-tuin. 

Op het kopje van Quinoa zie ik nog niets wat op een kammetje lijkt,

Ranja met heel duidelijk een kammetje op haar kopje

maar misschien komt dat omdat zij zo donker is. 

Ik vind ze alle drie mooi, maar ik voel mij het meest aangetrokken tot Quinoa. 

Mijn mama Wiske kakelt dat dat komt omdat ik zelf ook donker ben, zij houdt ook het meest van zwarte kipjes. Maar ik denk niet dat dat het is, Quinoa is een heel rustig en lief kleintje, Queenie is heel anders, die piept veel harder en vaker dan haar broedzusje. En Ranja kan ook vreselijk tekeergaan als zij haar zin niet krijgt. 

Gelukkig heeft mama Pippa daar geen problemen mee, ze lacht haar kuiken gewoon uit als ze het op haar heupjes krijgt. Odette is iets onzekerder, maar zij is dan ook nog niet zo vaak kloek geweest als Pippa. 

Quinoa heeft geen kammetje

Ik heb aan onze tsaar gevraagd wat hij van zijn kinderen vindt, hij bromde een beetje in zijn baard en kakelde dat hij ze allemaal wel grappig vindt, maar dat hij blij is dat hij geen kloek is. 

Op de vraag of hij een hulp-haantje erbij zou willen hebben in de tuin keek hij me verschrikt aan. 

"Nog een haan in de tuin?" vroeg hij, "hoe kom je daar nu bij? Ik kan het hier gemakkelijk bolwerken in mijn eentje, nog een haan geeft alleen maar ruzie en gevechten."

tsaar Nikolaas

"Maar zou je dan met je eigen zoon gaan vechten?" vroeg ik. 

"Als die zoon zou denken dat hij ook de baas zou zijn zou ik dat zeker doen, een haan moet de wind eronder hebben, anders wordt het een rommeltje!" 

Daar moest ik even over nadenken. Wat een verschil met onze oude haan, wijlen LazaRus, die wilde zelfs niet tegen zijn zoon vechten toen die hem aanviel. 

Nu hoop ik helemaal dat Queenie en Ranja hennetjes zijn, anders wordt het hier oorlog en daar houd ik helemaal niet van. 

De kuikens zijn nu vijf weken oud en al helemaal mooi in de veertjes. Vooral Pippa wil erg graag de tuin in met Ranja, maar ma Tok vindt de kuikens nog te jong, ze moeten

Nikolaas blijft de baas in de Tok-tuin

eerst nog een tijdje kuikenvoer eten en als hun hok open gaat gaan de andere kippen daar ook van schransen en dan is het veel te snel op. 

Als de kleintjes de tuin mogen gaan verkennen is dat altijd een spannende tijd, de ukkies zijn dan super opgewonden en de kloeken hebben het druk met hen verdedigen tegen de andere hennen, die de kuikens soms een lesje in nederigheid willen leren. 

Zij zullen eerst een poosje de laagste zijn in de pikorde, dan hebben zij hun moeders hard nodig. Ma Tok gaat er de eerste keren altijd bij zitten om in de gaten te houden of het allemaal goed gaat. Nog een paar rustige weekjes dus en dan begint de integratie.

Kuikengeluk

 Pavlova:

Wat een gezelligheid is er hier in de tuin! 

Ik wist niet dat kuikens zo leuk waren. 

Pippa met Ranja in de grote ren

Ze zijn wel druk, maar ik lach me nu en dan een kriek om hun eigenwijze gepiep. Het leukste is het als Ranja naar Queenie en Quinoa roept, dat gaat heel hard en dat moet ook wel, want ze zitten best een eindje van elkaar af. 

Ma Tok heeft de grote ren nu bij het Loo aangesloten, zodat Ranja, als ze in het uiterste gedeelte van die ren gaat zitten, de kleintjes van Odette goed kan zien. 

En andersom ook natuurlijk. 

Zo hebben de drie kuikens gezellig contact met elkaar. 

Ik hoorde Ranja pas naar de twee Q's roepen of hun mama ook zo streng was. 

"Nee hoor, dat valt best mee," piepte Queenie, maar tegelijkertijd

Queenie en Quinoa kijken naar Ranja

piepte Quinoa: "Ja, vreselijk!" Daarop schoten ze alle drie in de lach. De beide kloeken keken elkaar aan en grinnikten mee met de kuikens. 

Ik zit vaak in de buurt van de paleizen, dan kan ik meegenieten. Want zelf kuikens opvoeden lijkt me een hele klus, dat laat ik voorlopig maar aan de ouderen over. 

Onze tsaar is ook vaak bij de kuikens te vinden, hij geniet ook

Nikolaas bij de ren van Ranja en Pippa

van dat "jonge grut" zoals hij ze noemt. Alsof hij zelf zo oud is, hahaha, hij is vorig jaar pas uit zijn ei gekropen dus hij is ook nog een jonkie. Net zoals ik, ik ben ook van vorig jaar, dus ongeveer even oud als hij. 

Ik vind hem een erg leuk haantje en hij vindt mij een lief hennetje, heeft hij me toevertrouwd toen hij mij pas had getreden. Eigenlijk passen we wel bij elkaar, we zijn ongeveer even oud en ik ben ook een baard-krielkipje. Niet iedereen is het erover eens dat ik ook een Grubbe baardkriel ben. Mevrouw Angelique zegt dat dat ras niet in het wit voorkomt en ik moet zeggen dat ik een ander kammetje heb dan dat

Pavlova heeft een ander kammetje dan Nikolaas

van Nikolaas. Een echte staart heb ik niet, maar er zit wel iets van veertjes aan mijn achterkant dat erop lijkt. Op een staartje dus. 

Ik denk zelf dat ik half Grubbe en half een andere baardkriel ben. 

Niet dat ik dat erg vind, ik ben zoals ik ben en ma Tok heeft gezegd dat ze mij een heel mooi kipje vind. 

Ik heb trouwens ook heel korte pootjes, veel korter dan Nikolaas, ik weet niet waar dat op duidt. Misschien zit er wel een Chabo in mijn voorgeslacht, wie zal het zeggen? 

Er lopen hier in de Tok-tuin heel wat verschillende rassen en mengsels rond en ik vind ze allemaal bijzonder. 

Daantje en Dirkje met half kammetje en daarachter half kuifje

Er zijn er met een half kuifje en een half kammetje, dat staat heel grappig. 

Daantje en Dirkje hebben dat. 

Zij kakelen heel raar, ik hoorde dat dat "Leids" is en dat zij dat hebben geleerd van twee hennen, die allebei Geertrui heetten en tweelingen waren. Dat waren twee ondeugende Hollandse kuifhoenders, die allerlei streken uithaalden. Als u benieuwd bent naar de verhalen hierover moet u maar eens kijken bij wat ma Tok over hen heeft verteld; dat is wel een hele poos geleden, maar het is het waard als ik de oudere hennen mag geloven. 

Ma Tok: de verhalen over de beide Geertruien kunt u vinden van 2014-2019. 

Staart of geen staart, that is the question.

Xara:

De Tok-kuikens groeien al goed, de kleintjes van Odette kwamen het eerste in de ren van Soestdijk; 

Quinoa gaat voor het eerst naar beneden

ze moesten daarvoor het trapje af en dat deden ze prima, mama Odette kan trots op hen zijn. 

Een paar dagen later deed ma Tok ook het deurtje van het Loo open, zodat Pippa en haar Ranja naar beneden konden. 

Ma Tok had eerst een flinke laag bodembedekking onderaan de trap gelegd, zodat Ranja niet hard terecht zou komen als ze zou vallen. 

Ook zij daalde veilig de trap af. 

Nog weer later zette ma Tok de grote ren achterstevoren tegen het kleine rennetje van het Loo, zodat Pippa en Ranja ook een groot speelveld zouden hebben. 

Het is nu heel gezellig in de Tok-tuin, van twee kanten hoor je

Odette en Pippa met hun kuikens in de rennen

opgewonden gepiep als de kuikens weer iets nieuws ontdekken. 

Soms hoor je ook wel eens een soort van ruzie tussen Queenie en Quinoa, die meestal over lekkers gaat, maar gelukkig weet mama Odette die altijd snel te sussen. "Ranja heeft het maar makkelijk," piepte Quinoa, "die mag alles alleen opeten." "Maar zij kan niet met haar zusje spelen en dat kunnen jullie wel," antwoordde Odette. 

De beide kuikens keken elkaar aan en de vrede was weer gesloten. 

Olga loopt weg na haar aanvaring met Odette

Pas zag ik Olga, die grote witte hen,
bij Odette voor het gaas van de ren staan. 

Ik weet niet wat zij kakelde, maar Odette werd boos en sprong tegen het gaas op, waarop Olga met haar staart in de lucht wegliep. 

Ik hoorde haar verontwaardigd "Poe!" kakelen. 

Niet alleen de moeders zijn erg beschermend voor hun kuikens, ook de vader is dat. 

Als ma Tok een stap in de richting van één van de paleizen zet is hij er als de kippen bij. 

Hij is bang dat zij de kleintjes wat aan zal doen heeft hij me verteld. Ik kakelde tegen hem dat zij dat nooit van haar leven zou doen, maar hij is hier nog niet zo lang,

Tsaar Nikolaas houdt alles scherp in de gaten

dus hij moet het nog maar zien, zoals hij mij antwoordde. 

Die arme ma Tok loopt nu met schrammen op haar benen van Nikolaas' sporen en hij heeft haar ook al gepikt; in haar hand en in haar been, het bloed liep eruit! 

Ze werd niet eens boos op hem, ze zei dat hij haar wel zou gaan vertrouwen als hij langer in de Tok-tuin woont en haar beter leert kennen. 

Nou, dát moet ík nog zien. 

We zijn allemaal erg benieuwd of het "staart-verlies gen" van Nikolaas dominant is. Als dat zo is zullen de drie nieuwe kleintjes geen staart hebben.

Quinoa met staartje

Queenie met staartje

Ranja ook met staartje

Nikolaas is een volbloed Grubbe baardkriel, dus hij heeft het gen dubbel. En wij, de anderen, hebben het niet. Dus als er een kuiken is dat toch een staart krijgt betekent dat dat het gen niet dominant vererft. 

Ik hoop dat ik het goed heb begrepen, ma Tok heeft een lesje gekregen van haar dochter, die alles weet van genen en dergelijke. 

Ik vind het geen probleem als een kuiken geen staart heeft, ze zal dan net zo mooi rechtop gaan lopen als haar vader, om haar evenwicht te bewaren. De tsaar heeft een prachtige houding heeft en als de kuikens die kunnen overnemen is dat alleen maar fijn voor hen. 

Begrijp me goed: als ze wel een staart hebben is dat ook prima hoor. 

Ik heb al een paar keer goed gekeken als het kleine grut in de ren loopt; volgens mij hebben ze alle drie een beginnend staartje. Kijkt u zelf maar op de foto's. 

Het is alles kuikens wat de klok slaat.

 Annette:

Het lijkt wel alsof er overal kuikens zijn uitgekomen. 

de 3 kleintjes bij mevrouw Ali

Bij mevrouw Ali in het verre oosten van het land zijn er ook drie kleintjes uit hun eitjes gekropen. Zijn ze net zo mooi als de kuikens van de familie Tok vraagt u? 

Nee, natuurlijk niet. 

Iedereen weet toch dat de allermooiste en liefste kuikens hier in de Tok-tuin wonen! 

Maar dat neemt niet weg dat de kuikens van mevrouw Ali ook leuk zijn. 

Wie ze heeft uitgebroed? 

Haar zwarte Cochin Nora. 

Cochin Nora broedde de eitjes uit bij mevrouw Ali

Ze is tijdens het broeden gewoon in het legkastje in het nachthok bij de andere kippen blijven zitten. Nu de kleintjes er zijn heeft mevrouw Ali de kloek en haar kuikens in een kleiner hokje gezet, zodat ze rustig kunnen opgroeien, zonder door de anderen te worden lastiggevallen. 

Ik weet niet of ze al een naam hebben, ik geloof dat mevrouw Ali daarmee altijd wacht tot ze zeker is dat ze kunnen blijven. 

Dat het geen haantjes zijn, inderdaad. 

Want die kunnen niet blijven wonen in de woonwijk waar zij woont. 

Ze moet de haan dan elke avond in haar schuur opsluiten en elke ochtend weer bij de anderen zetten en dat is best lastig, omdat zij ook wel eens een poosje weg wil. 

Hoe ze dan toch aan kuikens is gekomen zonder dat er daar een haan rondloopt? 

Ze heeft bevruchte eitjes gehaald en die door haar Nora laten uitbroeden. 

Mensen vinden dat raar, dat een hen eieren van een andere hen uitbroedt, maar wij kippen vinden dat heel normaal. 

Kuikens in het Verre Oosten van het land

Als je broeds bent leg je zelf geen eieren, dus dan ben je wel afhankelijk van de eitjes van de anderen. 

Het is voor mensen mogelijk hun ras-voorkeur door te geven en dan eitjes van dat ras te kopen om die door een hen te laten bebroeden. 

Mevrouw Ali heeft deze keer gekozen voor zijdehoenders, net zoals Olga bij ons. 

Dat is nu nog niet te zien bij de kuikens, die zijn nog niet bedekt met gewone veren of zijdehoenveren, die meer op haren lijken; de kuikens hebben donsveertjes net zoals alle kuikens die hebben. 

En hoe gaat het inmiddels met onze eigen kleintjes? 

Heel goed, hoor ik van Odette en Pippa, die allebei uitstekend voor hun kinderen zorgen. 

Queenie heeft al heel wat veertjes

Quinoa heeft minder veren

Ranja krijgt ook al veertjes

Queenie heeft al heel wat veertjes en ook bij Quinoa beginnen die aardig door te komen. Kleine Ranja loopt een paar dagen achter, maar ook zij begint veren te krijgen. Kijkt u maar naar de foto's, dat is leuker dan erover te lezen.