Een klacht en vieze praatjes

Quinoa:

U ziet mij op de foto hierboven staan in de zon, waardoor ik een schaduw krijg. 

lekker buiten scharrelen

Mooi hè? 

De zon laat zich niet zoveel zien tegenwoordig, hij is er maar kort, dus als hij er is maak ik er dankbaar gebruik van. Voor je het weet is hij weer verdwenen en is het weer nacht. 

Het lijkt wel alsof ma Tok een soort van winterslaap houdt. Het is niet zo dat ze helemaal niet meer komt in de tuin, maar ze is elke dag best laat, het lijkt wel of het elke dag weekend is. Ze vertelde ons dat ze helemaal geen zin heeft om uit haar bed te komen als het nog zo donker is 's morgens. Dat begrijp ik wel, maar wij zijn daar de dupe van en we hebben dan ook een klacht

zo hoort het: lekker buiten met groenvoer

ingediend bij de tsaar. Hij moet ma Tok tot de orde roepen, anders zitten we veel te lang binnen in het Tok-huis. Niet dat het daar ongezellig is, maar als het licht wordt buiten willen wij de deur uit kunnen om van de frisse lucht te genieten. En van de gestrooide wormpjes, ja, dat ook. 

Vandaag viel het een keer mee, ze was zelfs extra vroeg, ze moest weg, zei ze. Ja, daarvoor komt ze dus wel haar bed uit! 

Het is een schande! 

En nu vertelde ze ook nog dat ze in het nieuwe jaar weer een hele poos weggaat, weer naar dat verre land waar haar zus woont. Gelukkig heeft ze iemand kunnen vinden die voor ons wil zorgen. Nee, het is niet oom Tok en ook niet tante Tok. Mevrouw Marit dan? Nee, die is het ook niet. Wij hebben deze nieuwe

Duna gaat een ei leggen in het schone nachthok van Soestdijk

verzorgster nog nooit gezien, maar dat gaat binnenkort wel gebeuren, als ze komt kennismaken met ons. Zou zij ook zo goed voor ons zorgen dat we haar tante Tok gaan noemen? Ik denk het wel, anders had ma Tok haar niet uitgekozen. Ze gaat in het mensenhuis wonen en ze zal ook voor de kattenfamilie zorgen, dus ook voor onze beveiliger Alexei. 

Nu ben ik heel benieuwd geworden naar deze nieuwe verzorgster. Ik hoop dat ze snel een keer komt, dan kunnen wij haar ook goedkeuren. Ma Tok heeft beloofd dat ze ons Tok-huis en Soestdijk helemaal schoon gaat maken voordat ze weggaat. Nu schept ze wel elke dag onze poepjes van de mestplank en dan sprayt ze er iets overheen dat ze later weer wegveegt, maar als

een helemaal schoon Tok-huis

alles weer echt schoon en fris is is dat toch wel heel fijn. Het is een heel werk, maar dan heb je ook wat. Ik zag haar vandaag de bodembedekking van Soestdijk vervangen, dat was kennelijk nodig; in Soestdijk is geen mestplank dus alle poepjes vallen zomaar in de bodembedekking. En dan slapen de vijf bruine zussen ook nog niet op de stok, nee, ze liggen gewoon in de laag hennep die op de bodem van het nachthok ligt. Die laag moet dus wel schoon zijn. Ze leggen ook hun eieren erin en dat wil je niet doen als het een vieze boel is. Je eieren moeten mooi schoon blijven zonder poepvegen eraan. 

Excuses dat ik u vermoei met deze vieze praatjes, maar het is gewoon de waarheid en die mag gekakeld worden vind ik.

Tevredenheid

Dana:

Dat was me wat, dat verhuisgedoe van ma Tok. 

allemaal tevreden kippen in de Tok-tuin

Ze denkt altijd dat het nog beter kan en daar moet ze eens mee stoppen. Wij zijn allemaal tevreden en dat is toch voldoende? Het hoeft niet altijd meer te zijn. Genoeg is genoeg, zeg ik altijd. De vijf bruine meiden hebben het prima naar hun zin in Soestdijk en wij zijn blij in het Tok-huis. 

Ik heb aan de tsaar gevraagd of hij ook tevreden is hier in de tuin met zijn hennen en met Alexei, de beveiliger. Hij kakelde dat hij het allemaal prima vindt, alleen het aanstellen van een beveiliger vond hij grote onzin, daar is de haan toch voor? 

links: kleine Wendy

Ja, dat zou inderdaad zo moeten zijn, maar als er een vreemde kat in de tuin komt is Nikolaas niet thuis. Dus ik ben er wel blij mee dat Alexei een oogje in het zeil houdt. Natuurlijk is hij er niet altijd, hij is ook wel eens binnen in het mensenhuis om te eten en te slapen, maar als hij bij ons is doet hij zijn werk goed. 

Alleen Wendy, die erg klein is, ziet hij wel eens aan voor een vogeltje. Hij rent dan achter haar aan, waarop zij gillend wegrent. Gelukkig zijn wij, de grote hennen, niet bang voor hem, we stuiven met ons allen op hem af en daar schrikt hij erg van. Zo erg, dat hij niet goed

Alexei in tweestrijd: eten of veiligheid?

meer langs ons durft te lopen als ma Tok hem roept omdat zijn eten klaar staat. Dan zie je hem denken: wat is belangrijker, eten of mijn veiligheid? Ma Tok helpt hem meestal door ons even opzij te sturen zodat hij er langs kan naar de deur van het mensenhuis. Ze knipoogt even naar ons en dan laten wij hem er door. 

Je moet je beveiliger te vriend houden tenslotte.

Wij, de leghennen, leggen nog steeds onze grote witte en bruine eieren. Ma Tok vertelde dat zij ze regelmatig uitdeelt aan familie en vrienden van haar. Die mensen zijn heel blij met onze eieren en ma Tok geeft hun dank dan weer aan ons door. Zo weten wij dat ons werk gewaardeerd wordt door een

Alexei en Dana in de tuin

heleboel mensen. Of die mensen betalen voor onze eieren? 

Welnee, ma Tok geeft ze gewoon weg. 

"Ze zijn onbetaalbaar, dus ik vraag er niets voor," zegt ze tegen ons. Daar krijgen wij het gewoon warm van, dat zij onze eieren onbetaalbaar vindt. Dat is toch een groot compliment.

Donna en Duna zijn ook blij hier in de tuin, ik moet u de groeten doen van hen, zij hadden even geen tijd om een verhaaltje te vertellen, ze waren druk in gesprek met Eden, Emma, Erin, Els en Eva. Ik weet niet waar het over ging, dat hoor ik waarschijnlijk vanavond wel voor we gaan slapen; als de tsaar kakelt dat het stil moet zijn gaan we altijd nog een poosje door met kakelen, tot hij het echt genoeg vindt en

Wendy slaapt graag op de grote voerton

keihard kukelt dat het nu afgelopen moet zijn. 

Iedereen schrikt zich dan een kammetje en dat is precies de bedoeling van de tsaar. 

Kleine Wendy, die graag op de grote voerton slaapt, viel daar bijna vanaf door de schrik, zij zat al braaf te slapen toen ze opeens "Kukelekuuu" hoorde. 

Gelukkig kon ze zich nog net op tijd vastklampen aan de rand van de ton en zo liep het goed af. 

Toen zijn we allemaal maar gaan slapen.

Grote kipverhuizing (2)

Lisa:

Ma Tok heeft al haar werk van de vorige week weer ongedaan gemaakt.

De bruine hennen vinden het niet fijn in het Tok-huis

Ze heeft de extra zitstok en mestplank weer uit het Tok-huis verwijderd. 

Waarom ze dat gedaan heeft? 

Ze merkte dat de vijf bruine meiden het helemaal niet fijn vonden om bij ons in het huis te slapen, ze zaten elke morgen alle vijf bij de deur te wachten tot die open zou gaan; ze wilden ook het huis niet ingaan als het donker werd, ze bleven voor de dichte deur van Soestdijk staan en als het helemaal donker was gingen ze op een kluitje achter de ren van het paleis zitten bibberen. 

Ma Tok heeft ze vier avonden bij ons in het huis gezet, maar dat hielp niet. 

weer lekker in Soestdijk slapen

Toen ze op de vijfde avond de deuren van Soestdijk open had gelaten zaten de vijf E's allemaal weer op hun vertrouwde plek te slapen. 

"Ik begrijp het, hoor," zei ma Tok en ze liet hen lekker zitten. De volgende dag heeft ze de extra spullen uit ons huis weggehaald, zodat alles weer bij het oude is. Xena is erg blij dat ze nu weer gemakkelijker de trap naar beneden kan afdalen, ze is een keer naar beneden gevallen toen ze de trap op wilde springen vanaf de voorste stok. Gelukkig deed ze zich geen pijn, maar ze was wel geschrokken en ma Tok, die in de tuin was en haar hoorde vallen, ook. 

"Dat doet de deur dicht," zei ze en die avond liet ze de deuren van Soestdijk weer open. 

weer ruimte in het Tok-huis met 1 stok en mestplank

Ze vertelde dat het eigenlijk helemaal niet minder werk was om maar één hok schoon te maken omdat ze nu telkens op een krukje moest gaan staan om bij de achterste stok en plank te kunnen. Dan is één plank in het Tok-huis en de bodembedekking van Soestdijk zelfs handiger. Dus nu is iedereen blij dat alles weer is zoals het was. Ik hoop dat ze niet weer van die onnodige veranderingen gaat doorvoeren, wij zijn gewoon blij met alles zoals het is. 

de legkippen leggen het hele jaar door eieren

Wij, de kleintjes zoals we genoemd worden, leggen geen eitjes meer omdat onze winterstop is begonnen. Een heel enkele keer komt er nog een ei, maar dat mag geen naam hebben. We gebruiken onze energie nu om onszelf warm te houden. 

De grote witte en bruine geredde legkippen leggen nog wel behoorlijk veel eieren. Dat komt omdat ze speciaal gefokt zijn om dat zoveel mogelijk te doen. 

Die arme meiden moet gewoon het hele jaar doorwerken, zonder rustpauze. 

Ik heb medelijden met hen, maar

de leghennen zijn tevreden met hun leven in de Tok-tuin

zijzelf vinden dat onzin, ze zijn het gewend kakelen ze en dus missen ze de rust ook niet. 

Ze lopen heerlijk te scharrelen door de tuin en ze genieten van elke dag.

Ma Tok prijst ze telkens als ze de eieren uit Soestdijk en het Tok-huis haalt, dat vinden de leghennen fijn, zo krijgen ze waardering voor hun werk, hoorde ik Erin kakelen tegen Emma. 

Toch ben ik blij dat ik een krielkipje ben en ik geniet lekker van mijn vakantie.

Grote kip-verhuizing (1)

Xena:

Ma Tok heeft iets gedaan waar ik eerst niet heel blij van werd. 

er zijn weer 2 stokken en 2 mestplanken in het Tok-huis

Meestal is het goed voor iedereen in de Tok-tuin als ze iets verandert, maar aan deze wijziging moest ik toch erg wennen. Ze heeft het in haar hoofd gehaald dat het in Soestdijk misschien niet warm genoeg zou zijn voor de vijf bruine meiden die daar wonen. Ze moesten voortaan maar bij ons in het Tok-huis komen overnachten. Om dat mogelijk te maken heeft ze een extra stok en mestplank in het huis aangebracht. Die tweede stok en plank zaten vroeger ook in ons huis, maar toen er steeds minder kippen waren had ze die weggehaald, zodat wij wat meer ruimte hadden op het plateau. En die ruimte is nu dus weer weg. 

Xena aarzelt bij de trap

Dat maakt het voor mij heel wat moeilijker om van de trap naar beneden te gaan; ik ging altijd eerst in de bodembedekking van het plateau zitten achter de stok en dan liet ik me door mijn poten zakken om onder de mestplank door naar de trap te kruipen. Maar dat kan nu niet meer, omdat de achterste plank in de weg zit. Nu moet ik vanaf de voorste zitstok op de trap springen en dat is niet echt gemakkelijk als je zo groot bent als ik. De eerste morgen stond ma Tok te kijken hoe ik dat ging oplossen. Ze kwam me niet helpen, nee, ze keek alleen maar. "Je moet het echt zelf doen, ik ben er niet altijd bij als

veel gesteggel om een goed plekje te vinden

jij naar beneden wil," zei ze en daar had ze wel een punt. Als het niet zou lukken, zou ze die extra dingen dan weer weghalen? Omdat ik wel begreep dat dat niet zou gebeuren ging ik mijn best doen en warempel: het lukte. Ma Tok klapte in haar handen toen ik beneden was aangekomen en ze zei dat ik een knappe meid was. 

Of de bruine kippen meteen bij ons in het Tok-huis kwamen slapen? Nee, eerst moesten wij even wennen aan de verandering, zei ma Tok, ze wilde eerst kijken of alles goed zou gaan voordat ze de E's bij ons ging onderbrengen. Anders zou het een heen-en-weer verhuizing worden en daar zat niemand op te

iedereen zit

wachten. Nu gebleken was dat ik mezelf kon redden zou ze die avond Eden, Els, Emma, Erin en Eva bij ons in het huis zetten als het donker was. U begrijpt dat dat een hoop getok en gekakel teweegbracht, ma Tok bracht de hennen, die al lagen te slapen, één voor één bij ons op het plateau, waar ze half slapend om zich heen keken. Ma Tok deed het licht uit en toen werd het stil. De volgende morgen werden ze wakker bij ons, ze herinnerden zich niets meer van de vorige avond toen ze waren verhuisd. Ze keken allemaal verbaasd in het rond tot Eden, die de stoerste is van het stel, van de trap naar beneden fladderde en op het eten aanviel. 

"Zo, dat was lekker," kakelde ze na een paar flinke snavels vol, "en nu wil ik naar buiten." Maar dat kon niet, want onze deur was nog dicht. Ik kakelde dat ze moest wachten tot ma Tok de deur zou openen, waarop ze iets minder blij keek. 

Maar daar zal ze aan moeten wennen.

Verhuizing?

Zaza:

Het is gezellig in de Tok-tuin. Dat komt omdat het winter gaat worden. 

gezellig in het Tok-huis

Het is niet zo dat ik daar erg dol op ben, ik heb liever de zomer met zon en lekker warme lucht om me heen, maar we gaan in de winter meer met elkaar om. Dat is omdat we veel korter buiten zijn en dat komt weer omdat het niet zo lang licht is. Als het donker wordt gaan wij naar binnen, ons Tok-huis in. 

Oké, ik blijf meestal nog even buiten om de tsaar te pesten, maar als we dan allemaal in het huis zitten is het gezellig. We kakelen nog een tijdje met elkaar, al vindt Nikolaas dat eigenlijk niet goed, maar als we allemaal doorkakelen kan hij niet veel beginnen. 

We nemen de dag door en nu en

de bruine dames kijken altijd ernstig

dan vertelt iemand een mop. 

Dacht u dat kippen dat niet deden? Nou, dat dacht u dan verkeerd. We lachen heel wat af met ons allen en of hij wil of niet, ik zie de tsaar vaak zijn snavel kromtrekken, wat betekent dat hij eigenlijk ook moet lachen. 

Zouden de vijf bruine kippen elkaar ook grappen vertellen? Dat moet ik eens aan hen vragen, ik vind ze er altijd zo serieus uitzien. Misschien wordt het tijd dat zij bij ons komen slapen, als ma Tok de extra zitstok weer in ons huis plaatst kan dat best. Ze zijn dan niet meer zo vroeg buiten in de ochtend, dat vinden ze vast niet zo fijn, maar verder is het in het Tok-huis gezelliger en veiliger dan in Soestdijk. Ik denk nu en dan nog terug aan die keer dat poes Luna hier in de tuin kwam om

op deze oude foto zijn 2 stokken achter elkaar te zien

vijf leden van onze familie te vermoorden. Zij ging gewoon Soestdijk binnen en beet daar de grote Xandra dood. 

Vreselijk was dat. 

Nee, dan zitten wij her toch veiliger. En het is vast ook warmer in een stenen huis dan in een houten paleis. 

Zouden Eden, Eva, Els, Emma en Erin ook kunnen leren om op stok te slapen? Ik hoorde dat ze dat nog steeds liggend in de bodembedekking doen. Volgens mij is slapen op een stok gezonder voor een kip, dan kan er verse lucht onder haar lijf doorstromen. 

Voor ma Tok zal het ook makkelijker zijn als zij maar één

komt Soestdijk weer leeg te staan?

hok hoeft schoon te maken in plaats van twee. Ik ben benieuwd of ze binnenkort gaat voor een grote kipverhuizing en ook hoe ze dat gaat doen en hoe de vijf bruine meiden dat gaan vinden. Ze zullen eerst wel even de weg kwijt zijn als ze plotseling aan de andere kant van de tuin moeten gaan overnachten, maar Dana, Donna en Duna, de drie witte kippen, hadden het heel snel door, die gingen de tweede nacht al zelf naar het Tok-huis om te slapen toen hun paleis plotseling geen open deur meer had. 

Eens kijken hoe slim deze bruine meiden zijn. En of ma Tok werkelijk in is voor hun verhuizing.

Groen in de tuin en op het balkon

Eden:

Ma Tok was met haar vriendin naar de markt geweest. 

wortelloof van de markt

Ma Tok wilde kaas kopen en de vriendin had ook groente nodig. 

Ze stonden samen voor de groentekraam te wachten op hun beurt toen ma Tok zag dat degene die voor hen stond een bos wortels kocht. Het groen hoefde hij niet, dat haalde de groenteboer van de wortels af en dat gooide hij in een bak. Toen de vriendin van ma Tok aan de beurt was vroeg ma Tok of zij dat wortelloof mocht hebben voor haar kippen en zo bracht zij bij thuiskomst een heerlijk maaltje voor ons mee. Van mij mag ze vaker naar de markt gaan! 

Bij de voordeur van het mensenhuis groeien groene plantjes, die

Soestdijk met alle deuren gesloten

niemand erg mooi vindt. Ma Tok plukt ze nu en dan voor ons en dan hebben wij feest in de tuin.  Als er een poosje niets is koopt ze ook wel eens wat in de winkel voor ons, en we krijgen ook altijd de restjes van wat zij gaat koken. Zo komen we aan onze groente.

Pippa, het destijds ontsnapte kipje, dat bij het vogelasiel kwam

Aan het begin van deze week kwamen er twee mannen de tuin in, toen de kleintjes nog in hun huis zaten opgesloten. Ma Tok gaf ons wormpjes in Soestdijk en toen deed zij de deuren dicht, zodat wij niet meer naar buiten konden. Dat was een tegenvaller. We begrepen pas later dat het voor onze eigen veiligheid was, de deur van de tuin naar de straat stond een hele poos open en het was natuurlijk niet de bedoeling dat wij de straat op zouden gaan. Stel je voor: vijf bruine hennen op stap in de stad. Ik ben wel de avontuurlijkste van het stel, maar dat zou ik toch niet durven. 

Het schijnt dat het wel een keer gebeurd is dat er een klein hennetje naar buiten was gegaan, ma Tok heeft haar later bij het vogelasiel weer opgehaald, daar was zij door mensen heengebracht. Sindsdien past zij erg goed op dat er niemand van ons naar buiten gaat. 

er wordt gezaagd en geboord op het balkon

De twee mannen hadden een ladder bij zich, daarmee klommen ze zo naar het balkon van het mensenhuis. Ze haalden heel veel oude spullen naar beneden en daarna ging er allemaal hout naar boven. We hoorden ze zagen en boren, ma Tok vertelde ons dat zij het hek rondom het balkon aan het maken waren, dat was hier en daar aardig versleten. Dat hadden wij al gezien, er hingen een paar latten helemaal los, die moesten vervangen worden. 

De volgende dag kwamen ze weer terug met nog meer spullen. Het gaat vast mooi worden daarboven. En weer veilig voor de kleinkuikens van ma Tok, die kunnen niet meer naar beneden vallen. 

een kijkje op het balkon

Er gingen ook nog plantenbakken naar boven en aarde en nog veel meer, die mannen werkten hard. 

En nu is het klaar, het is vast mooi geworden, wij kunnen dat niet zien vanuit de tuin, maar ma Tok liep met een blij gezicht rond, dus het is vast helemaal in orde gekomen.

Ze vertelde dat er nog schilders komen om alles te verven, dat is wel hard nodig, dat kunnen wij vanuit de tuin zien, er zijn kleurverschillen en het oude hout is nog niet erg mooi. Wanneer het allemaal klaar is gaat ma Tok vast nieuwe foto's maken. 

Een eigen beveiliger voor de familie Tok

Emma:

U hebt van Eva al gehoord dat het goed gaat met ons en onze nieuwe bekleding. 

de bijna dichtgegroeide rug van Els

Wij houden allemaal de vorderingen van de veren op de rug van Els in de gaten, het is grappig om te zien hoe die gevormd worden. Als het bij jezelf gebeurt let je daar niet op, bovendien kun je niet goed zien op je rug. Els vraagt steeds aan ons hoe het er nu uitziet. En ma Tok maakt nu en dan een foto van haar rug (de rug van Els, niet die van haarzelf), die ze dan aan Els laat zien. Er komen al pluimpjes aan de veerpennen groeien, dus de kale plek zal binnenkort wel dicht zijn. 

Wij hebben het hier heel goed, we krijgen elke dag vitamientjes door ons drinkwater, eivoer over ons

een deel van de Tok-tuin

gewone eten en veel meelwormpjes. 

En dan de ruimte die we hier hebben! Ik kan er nog steeds niet over uit. Een hele tuin voor ons alleen. Nou ja, Alexei komt nu en dan bij ons op bezoek, maar dat geeft niet, we weten nu dat hij ons niets doet. En ma Tok ook natuurlijk, maar die komt met een goed doel, om ons eten en drinken en lekkers te geven en onze hokken schoon te houden. Nou, je mag wel komen, als je dat allemaal doet. 

oma Wendy met haar grijze kopje

Ik heb gezien dat de kleine Wendy op haar kopje in de rui is, ze lijkt nu net een oud omaatje omdat de nieuwe veerpennen grijs zijn, zo heeft ze een grijs hoofdje. Xena haar grote kop is ook grijs aan het worden, maar daar durf ik niets over te zeggen. Ze is heel vriendelijk, maar ze is zo groot, dat vind ik toch een beetje eng. 

De kleintjes zijn nu echt totaal gestopt met eieren leggen. Wij niet, wij zijn gefokt om altijd door te gaan met eieren produceren, dus ma Tok haalt elke morgen heel wat eieren op. We leggen niet allemaal elke dag, maar er zijn er toch wel zo'n vier of vijf, bruine en witte bij elkaar. Die legt ze in doosjes in de schuur en als zo'n doosje vol is gaat

Alexei als beveiliger van de familie Tok

het mee het mensenhuis in. Ma Tok geeft ze regelmatig weg en dan brengt zij de dank over van de mensen die ze gekregen hebben. 

Gisteren was Alexei weer bij ons in de tuin en dat was maar goed ook, want er kwam een vreemde kat zomaar bij ons kijken. Alexei begon tegen hem te brommen en zijn staart werd héél dik, het leek wel een enorme borstel. Hij heeft de vreemde de tuin uit gejaagd, toen hebben wij allemaal voor hem gejuicht en hem bedankt. Want je weet het maar nooit met zo'n vreemde kat, hij kan ons wel gaan aanvallen en vermoorden. 

Ik heb voorgesteld om Alexei erelid van de familie Tok te maken en dat voorstel werd met algemene stemmen aangenomen. Zo is de familie weer uitgebreid, zonder dat er een kip bij gekomen is.

Is de tsaar de baas in zijn koninkrijk?

Eva:

Het gaat prima met ons, hebt u al gezien hoe mooi mijn veren zijn geworden? 

nog een kale staart

Ik kan haast niet geloven dat ik eerst zo kaal was. 

We zijn al bijna klaar met de vorming van ons nieuwe pak, alleen de staarten van sommigen zijn nog kaal en de rug van Els is nog niet dichtgegroeid, maar er komen al een heleboel nieuwe veerpennen door haar blote vel steken, dus dat gaat ook goed komen. 

Ik voel dat de tsaar ons nu met andere ogen aan het bekijken is, ik kan niet precies zeggen wat er aan zijn blik is veranderd, maar in elk geval kijkt hij niet meer met medelijden naar ons. 

Ik denk dat hij ons nu ziet als volwaardige hennen in zijn harem. 

de nieuwe veerpennen op de rug van Els

Of hij ons nu ook wil gaan treden weet ik niet, hij is nogal klein van stuk, dus of hij erbij kan? 

Xena vertelde mij dat hij haar ook weleens probeert te treden en dat hij dan gewoon bovenop haar rug gaat staan. Daar hebben we samen om gelachen, zou hij echt denken dat dat nut heeft? 

Wij als hennen onder elkaar weten natuurlijk allemaal dat hanen minder intelligent zijn dan hennen, al denken ze zelf dat juist zíj slimmer zijn. Waar ze dat vandaan halen weet ik niet, misschien komt het omdat er meestal maar één haan is bij meerdere hennen; daarom zijn ze wel wat meer

het verschil in grootte tussen Xena en de tsaar is duidelijk

bijzonder, in die zin dat er minder zijn. Maar dat betekent verder natuurlijk helemaal niets. Het is grappig zoals die kleine tsaar paradeert tussen de hennen, echt alsof hij de baas is. Zo voelt hij zich ook, dat merk je aan alles. Kijk alleen maar eens naar hoe hij elke avond iedereen toekraait dat het tijd is om naar binnen te gaan. De meesten doen dat braaf, maar ik zie Zaza heel vaak nog net even iets anders gaan doen helemaal aan de andere kant van de tuin. En dan slentert ze zo traag mogelijk naar het Tok-huis, waar ze eerst nog een poosje bij de deur blijft staan kijken naar de grote struik, waar helemaal niets te zien is. Volgens mij doet ze dat gewoon om de tsaar belachelijk te maken met zijn gekraai. Als ze

de tsaar geeft het sein voor naar binnen gaan

dan eindelijk binnen is zal hij wel een zucht slaken, maar dat zie ik nooit omdat ik in Soestdijk ga slapen als het daar tijd voor is. En over onze tijd heeft hij helemaal niets te zeggen, wij kunnen gewoon onze eigen gang gaan hier. We zijn eigenlijk een soort dissidenten. We gaan pas naar binnen als wij daar zin in hebben en wij gaan niet op stok, we liggen lekker in de bodembedekking. Op een stok zitten hebben we nooit geleerd en van mij hoeft het ook niet zo nodig. Vooral niet nu ma Tok ons nachthok heeft schoongemaakt en er lekker vers strooisel op de bodem ligt, daar kun je heerlijk in liggen om te slapen. Het Tok-huis heeft ze ook helemaal schoongemaakt, dus we kunnen er allemaal weer even tegen.

Vriendschap

 Erin:

Het wordt langzamerhand kouder in de Tok-tuin. 

de kale rug van Els

Het is goed dat wij inmiddels al heel wat veren hebben om ons warm te houden. Alleen Els haar rug is nog best kaal, maar ik zag vanmorgen dat daar ook iets begint te groeien. Ma Tok zei dat ze wel een babytruitje voor haar kon kopen, maar Els kakelde dat ze dat niet nodig vond. Ze is gelukkig weer beter geworden door de pillen, ze scharrelt dapper door de tuin, terwijl ze eerst het liefst in het nachthok bleef zitten. 

het Loo, achterin de tuin tussen de struiken

Wij, de vijf E's zoals ma Tok ons noemt, leggen onze eieren nu ook vaak in het Loo, het is daar heerlijk rustig en omdat daar niemand slaapt is het er ook schoon. Ma Tok schept onze poepjes wel elke dag uit onze nachthokken, maar er blijft meestal toch nog wel iets liggen en om daar dan je ei in te leggen... 

Alexei, de grote kater uit het mensenhuis, heeft de weg naar onze tuin gevonden. De eerste keer dat hij zelf bij ons kwam, dus zonder ma Tok, begon hij achter ons aan te rennen. De kleintjes waren bang voor hem en renden weg, wat hij juist geweldig vond. Hij dacht waarschijnlijk dat ze met hem wilden spelen. Maar ik had geen zin in rennen, dus toen hij bij mij in de buurt kwam ben ik naar hem toegestoven en heb ik hem in

Alexei ligt naar de familie Tok te kijken

zijn kop gepikt. Daar had hij niet van terug en nu is hij een beetje bang voor ons en loopt hij heel voorzichtig door de tuin. Hij gaat vaak onder de grote struik naar ons liggen kijken, hij vindt dat heel gezellig, miauwde hij. Wij kunnen zijn taal niet precies verstaan, maar we begrijpen hem wel en hij ons ook. Eden vroeg aan hem of hij het fijn vond om in het mensenhuis te wonen, waarop hij antwoordde dat het daar lekker warm was als het buiten koud was en droog als het buiten regende. Eden kakelde dat wij gingen schuilen in één van onze hokken als het nat was en dat we geen last hadden van kou, omdat

Xena met haar mooie dons achteraan haar lichaam

we een donzen pak aanhadden onder onze veren. 

Dat wilde hij wel eens zien. Xena, die een prachtige pluk dons heeft aan haar achterkant, kwam erbij staan; toen ze zich omdraaide naar Alexei miauwde hij dat hij zoiets nog nooit had gezien. Hij wilde het graag aanraken, maar dat vond Xena te ver gaan, ze draaide zich weer om en keek dreigend langs haar grote snavel naar hem. 

Oei, daar schrok hij van, hij deed een grote stap achteruit en miauwde dat hij geen kwaad in de zin had. 

Hij vroeg wel aan Els of zij geen koude rug had, omdat hij daar haar blote kippenvel kon zien. Els kakelde dat dat wel goed zou komen nu zij niet meer ziek was. 

Wiske, de oudste van de familie Tok

Wiske kwam er ook bij staan, zij vroeg of Alexei onder zijn vacht niet ook dons had, zij had wel eens gehoord dat katten dat ook hadden. Alex ging met zijn neus in zijn vacht zitten wroeten en miauwde: "Warempel, ik heb ook dons! Daarom heb ik het zeker ook niet koud hier in de tuin." 

Wij begonnen allemaal te lachen om die dommerd, die niet eens wist dat hij dons had op zijn eigen lijf. Gelukkig kon hij er zelf ook om grinniken en zo is de vriendschap gesloten tussen de familie Tok en kater Alexei.

Ziek

Els:

Ik was ziek, zei ma Tok.

Els voelt zich niet lekker 

Ik voelde me inderdaad niet erg lekker en de anderen duwden mij steeds opzij als er iets lekkers te pikken viel. Ik had het ook een beetje koud, dus ik zette mijn veren zoveel mogelijk uit. Zoveel mogelijk zeg ik, want op mijn rug groeit nog vrijwel niks, terwijl de anderen allemaal bijna volgegroeid zijn. Misschien had ik het daarom ook wel koud. Ik zat graag lekker in het nachthok, als een bolletje, dan voelde ik me iets beter. 

Ma Tok tilde me eruit en ze nam me op schoot. Ik vond dat een beetje eng, maar ze praatte heel zachtjes tegen me en dat stelde me wat gerust. Toen haalde ze een klein rond dingetje tevoorschijn en dat stopte ze zomaar in mijn snavel, helemaal achterin, zodat ik het vanzelf doorslikte. Daarna zette ze me bij de drinkbak en ik merkte dat ik inderdaad dorst had, dus ik nam een

Els drinkt water met vitamientjes na haar pilletje

paar flinke slokken. Ik kreeg ook wat extra wormpjes van ma Tok, die ik snel opsnavelde voordat de anderen ze konden afpakken. 

In de avond moest ik weer zo'n rond dingetje doorslikken en de volgende dag ook weer twee keer en nog meer dagen, tot ze allemaal op waren en dat was vanochtend. Ze had deze pillen, zoals zij ze noemt, nog van Dina, die heb ik nooit gekend, maar zij was één van de witte legkippen. Zij was al overleden voordat ze aan die pillen kon beginnen, dus nu krijg ik ze. 

Ik hoopte dat het zou helpen want ik zou het heel jammer vinden om dood te

het ziekenhokje

gaan net nu ik zo'n fijn leven heb hier in de tuin. 

Ma Tok zei dat ze erover had gedacht om mij apart te zetten in het ziekenhokje, maar dat ze daar nog even mee wachtte, omdat de andere kippen anders weer opnieuw zouden moeten wennen aan mij en dat zou niet fijn zijn. Dus alleen als ze me steeds zouden gaan pikken zou ze me apart zetten. Ik mag dan niet in de tuin lopen, dat zou ik erg jammer vinden, dus ik hoopte dat de anderen zich een beetje lief zouden gedragen naar mij toe. Wij zijn nog niet gewend om lief te zijn voor elkaar, dat moeten we nog leren. 

Ik zag dat Duna en Donna allebei

2 grote witte eieren in het Loo

het kleine bruine hok in gingen, dat hokje heet het Loo, kakelde Dana tegen mij. Ik begreep eerst niet wat ze daar gingen doen, maar later zag ik dat ma Tok er twee grote witte eieren uit haalde, dus Duna en Donna waren daar hun ei gaan leggen. Ik vroeg Donna waarom ze dat niet in het Tok-huis deden, dat is tenslotte waar ze slapen en dus een veilige plek. Donna kakelde dat het daar wel eens een beetje druk was en dat ze graag rustig zaten als ze een ei voelden aankomen. 

Dat kan ik helemaal begrijpen, dat heb ik zelf ook. Voor mij is het nachthok van Soestdijk de veiligste plaats die ik ken, dus daar ga ik heen als er gevaar dreigt of als er een ei komt.

En tot slot kan ik u meedelen dat de pillen hebben geholpen, ik voel me een stuk beter!