een Tok vergadering

Barbara:

Hij is er gekomen hoor, de vergadering waar Annette het over had in haar laatste verhaaltje.

eitjes op de grote voerton

Weet u het nog?
Wij leggen weer eitjes, omdat onze winterstop voorbij is.
Daar is niets mis mee, zult u zeggen, daar hoef je niet over te vergaderen.
En daar ging het ook niet over. Nee, we zouden het hebben over de plaats waar wij onze eitjes leggen.
Op de grote voerton, in de bodembedekking op het plateau, maar nooit in een legnest.
En die legnesten zijn er nu juist voor ons om onze eieren in te

ei op de grond in het Tok-huis

leggen, het woord zegt het al. Waarom wij dat dan niet doen? Dat was dus het onderwerp van onze vergadering.
We hadden Laza weggestuurd. Niet omdat hij vervelend was of zo, maar omdat hij niets te maken heeft met eieren leggen. Hij heeft het nog nooit gedaan en hij zal het ook nooit gaan doen, dus wat voor zin zou het hebben als hij bij onze vergadering aanwezig zou zijn?
Eerst keek hij een beetje raar toen wij zeiden dat we een

eitjes in de bodembedekking op het plateau

vergadering zonder hem wilden houden, maar toen we vertelden waar het over zou gaan kakelde hij dat hij er niet eens bij wílde zijn, hij ging wel lekker in zijn eentje scharrelen.
Had hij ook eens rust.
Hahaha, alsof hij de hele tijd op ons moet letten als we in de tuin bezig zijn.
Hij heeft wel een beetje een hoge dunk van zichzelf, moet ik zeggen, maar het schijnt dat dat normaal is voor een haan.
Ik heb zelfs gehoord dat het bij

vertoont Laza haantjes-gedrag?

mensen-mannen, die zich nogal bazig gedragen, haantjes-gedrag genoemd wordt. Dat bewijst mijn stelling van daarnet, dat zult u toch met mij eens zijn.
Maar goed, wij gingen dus vergaderen. Desiree werd unaniem gekozen tot voorzitster, omdat zij de oudste is.
Zij opende de vergadering met een mooie kakel (die klonk als "Tôôôk") en wij hielden allemaal onze snavels dicht.
"Dames," kakelde Desiree, "wij zijn hier bij elkaar om te bespreken waarom wij onze eitjes allemaal op verschillende plaatsen leggen, terwijl er toch drie mooie legnesten voor ons klaarstaan in ons huis.
Wie heeft hierover iets te kakelen?"
Ja, toen begon natuurlijk iedereen tegelijk en door elkaar te roepen.
"Stop," riep Desiree, "ik bedoelde: wie kan ik het woord geven?"
Toen het zo officieel bleek toe te gaan hield iedereen haar snavel dicht en dat was nu ook weer niet de bedoeling.
"Geertui, heb jij iets te kakelen hierover?"

Desiree, de oudste en wijste hen van de familie Tok

Geertrui dacht even na en zei toen dat ze haar ei eigenlijk altijd al buiten de legnesten had gelegd, ook toen de anderen ze daar wel netjes in deponeerden. "Dat had ik kunnen weten," zei Desiree, "jij bent altijd al een dwarse geweest. Pippa, heb jij een mening hierover?"
Pippa keek Desiree aan en zei: "Ja, ik heb hier inderdaad iets over te vertellen." En toen deed ze haar snavel weer dicht.
Ik giechelde, ik kon er niets aan doen, het was best grappig. Pippa had netjes antwoord gegeven aan Desiree, maar nu wisten we nog niets.
"Jaja, je bent lollig, Pip, maar vertel nu ook maar wat je erover te kakelen hebt," zei Desiree.

Pippa

"Ik leg mijn ei altijd bij een ander ei, dus als er al eentje op de grote voerton ligt leg ik het mijne daar keurig netjes naast. En in de legnesten ligt nooit een ei, dus daar kan ik ook geen eitje bij leggen."
Dat was duidelijk. En ik moet toegeven dat het klopte wat Pippa gezegd had, ik leg mijn eitje ook graag bij een ander ei. "Voor wie geldt dat ook?" vroeg Desiree en toen begon het gekakel weer. "Goed, dat is dus een JA, begrijp ik," kakelde Desiree en ze dacht even na. "Maar hoe kwam het dan dat we een tijd geleden onze eieren wél in de legnesten legden?"
"Mag ik ook wat zeggen?" vroeg ik beleefd.
"Natuurlijk," zei de voorzitster.

Barbara zegt ook iets

"Eh, ik weet nog dat, toen wij, Babette en ik, hier kwamen wonen, er altijd een eitje in elk legnest lag. En die eitjes bleven daar altijd liggen, zodat wij onze eitjes daar bij wilden leggen." "Natuurlijk," riep Odette, "dat is de oplossing. Ma Tok had een kalkeitje in elk legnest gelegd en dat zorgde ervoor dat wij daar onze eitjes naast legden! Waarom zijn die kalkeitjes er eigenlijk niet meer?"
"Dat weet ik," klonk het vlak achter mij, "dat komt omdat Ma Tok telkens dacht dat er een echt eitje in onze nesten lag, terwijl dat niet zo was, daarom heeft zij ze weggehaald toen wij toch

Maria heeft ook een opmerking

onze winterstop hadden."
Ik keek om en zag dat het Maria was die dit had gekakeld.
Desiree nam het woord en zei: "Goed, we zijn er dus uit waarom we onze eitjes overal en nergens leggen en we weten ook wat er aan gedaan kan worden om ze weer netjes in de nesten te krijgen. Ik zal het aan Ma Tok meedelen en ik zal vragen of zij die kalkeitjes weer in de legnesten wil leggen.
Dan is alles nu dus opgelost en hiermee sluit ik de vergadering."


Lazarus is een goede haan

Wat is zij toch een wijze oude hen, onze Desiree.
Toen we rondkeken om te ontdekken waar Laza was geweest tijdens onze bijeenkomst zagen we dat hij genoeglijk met Yvonne en Yvette zat te kakelen.
Later hoorde ik dat hij ook bij Gerrit en Geertje langs was geweest.
Zo had hij toch zijn taak als baas van de familie Tok vervuld.
Dat van die hoge dunk neem ik dan ook terug, hij doet echt altijd zijn best en daar mag hij best een beetje trots op zijn.
Ik ben het in elk geval wel, trots op onze LazaRus.
En ik ben er ook trots op dat ik lid ben van de familie Tok, want ik weet zeker dat er geen betere kippenfamilie bestaat, niet in Nederland en zelfs niet op de hele wereld!

Bijlmer?

Annette:

Voelt u het ook in de lucht?
Heerlijk hè?
U voelt niets bijzonders?

Desiree met haar kuikens Anne C en Annette (2016)

Mama Desiree had mij al een keer verteld dat mensen ongevoelig zijn voor de natuur en nu merk ik dat zij gelijk had.
Wat ik dan voel?
De lente, natuurlijk!
U merkt toch wel dat het minder koud is, of voelt u dat ook niet? Zo nee, dan raad ik u aan om voortaan, net zoals wij, kippen, geen extra dikke kleren aan te doen in de winter. Als u uw zomerkleding het hele jaar door draagt voelt u vanzelf of het warmer of kouder wordt buiten. Misschien kunt u dan ook voelen dat de lente in aantocht is.
Laza is ook weer wat actiever, daar kun je het ook aan merken.

Desiree rent weg voor opdringerige Laza

Hij wil ons allemaal achter elkaar treden.
Gelukkig lopen de meeste hennen voor hem weg, anders zou hij nog leeg raken, hihihi.
Hij is ook geen twee meer, al ziet hij er nog wel zo uit.
Natuurlijk weet ik ook wel dat er nog een heleboel kou kan komen, het is nog maar februari, zegt Ma Tok, maar ik heb het idee dat we het ergste weer achter de rug hebben.
En nu komt de belangrijkste vraag: hoeveel hennen zouden er

broedse Maria (2017)

dit jaar broeds worden?
En zou ik daar ook bij horen?
Ma Tok wil niet meer zoveel kuikens als vorig jaar en dat begrijp ik goed.
Als er van de vijftien kinderen twaalf  een jongetje blijken te zijn, dat is bij kippen niet fijn.
Ma Tok moet dan van zoveel kuikens afscheid nemen, dat wil zij niet nog een keer meemaken. Kon je nu maar aan een ei zien of er een hennetje of een haantje in zou gaan groeien.
Maar ook dan zouden vijftien kuikens teveel zijn, wij zitten nu al met ons veertienen in het Tok-huis, nog eens vijftien erbij zou tot overbevolking leiden.

kippenflat (foto internet)

Dan moet Ma Tok overgaan tot het bouwen van een kippenflat. En als het aantal kuikens elk jaar toeneemt omdat er steeds meer hennen komen zou het hier al snel op de Bijlmer gaan lijken en dat moeten we niet hebben.
Stel je voor: de hele Tok-tuin vol met kippenflats, waar moeten we dan scharrelen?
Nee, ik denk dat Ma Tok al op een plannetje aan het broeden is, het zal wel goed komen allemaal.
Gelukkig kan ik het rooskleurig inzien, dat komt ook door de lente-lucht, die maakt optimistisch.

Ik heb gehoord van Yvonne en Yvette dat zij weer flink aan de leg zijn. Ik zag Ma Tok pas lopen

v.l.n.r.: ei van Yvonne, van Annette en van Babette

met zo'n groot wit ei, tjongejonge, wat een joekel!
Ik ben heel blij dat mijn eitjes wat kleiner uitvallen, anders zou ik helemaal vol zitten voordat ik zo'n reuzenei zou moeten leggen. Om maar niet te spreken van het uit mijn lijf krijgen van dat ding! Yvonne en Yvette zijn natuurlijk veel groter dan ik, maar ik heb toch maar eens gevraagd of het geen pijn deed, het leggen. Yvette zei meteen: "Welnee, joh,
meid, dat gaat bijna vanzelf.

Yvonne

Wij zijn ook veel groter en ruimer dan jij."
Maar Yvonne keek een beetje moeilijk en toen ik vroeg wat er aan de hand was zei ze dat het nu wel weer prima ging, maar dat ze een paar weekjes geleden een beetje moeite had gehad met een ei, dat er niet gemakkelijk uit had gewild. Het had een beetje dwars gelegen, om het zo maar te noemen. En dat was niet fijn, ze had later gezien dat er bloed op het ei zat en ze had erna ook nog wat bloed verloren.
Ma Tok had het bloed natuurlijk ook gezien en zij had Yvonne een paar dagen goed in de gaten

de ongebruikte legnesten naast de grote voerton

gehouden. Gelukkig duurde het even voordat er weer een nieuw ei was gekomen, toen was het bloeden alweer over en dit nieuwe ei ging er weer gewoon uit.

Maar goed, we hadden het over de lente en ik kan u vertellen dat wij in het Tok-huis ook weer aan het eitjes leggen zijn.
Ma Tok vindt ze overal, op de grote voerton, op het plateau  in de bodembedekking en soms zelfs op de grond van het huis. Maar nooit in een legnest.

Waarom wij daar onze eieren niet meer leggen?
Ik weet het eigenlijk niet, misschien moeten we dat een keer bespreken op een vergadering.
Maar daarover hoort u dan een andere keer, want ik ben nu even klaar met kakelen.

De eerste van het jaar

Geertrui:

Nou, ik weet al wie er het eerste broeds is hier in de Tok-tuin.
En nu denkt u natuurlijk dat het Pippa wel weer zal zijn, maar dan hebt u het toch mis.

Babette broeds op de grote voerton

Deze keer is het Babette.
Dat kleintje, ja.
Ik begrijp niet wat ze eraan vindt, dat stomme blijven zitten op een ei.
Nee, zo gek zul je mij nooit krijgen. Ik geniet wel van kuikens, maar dan van die van een ander. Zoals Daantje en Dirkje bij voorbeeld. Die zijn erg lollig, maar ik ben blij dat ik ze niet heb hoeven uitbroeden.
Maar goed, Babette was dus broeds. En niet vandaag, nu het iets minder koud schijnt te gaan worden, nee, aan het begin van de week al. Ze bleef maar op de grote voerton zitten, het was Ma Tok ook al opgevallen.

Zij dacht eerst dat die kleine daar zat om haar eitje te leggen, maar toen ze er 's avonds nog steeds zat ging haar een licht op.

Babette (links) op de stok gezet

Ze haalde Babette van de ton af en zette haar op de stok bij de anderen. Toen Babette dat helemaal niet fijn bleek te vinden (ze ging tekeer als een fluitketel) zei Ma Tok tegen haar dat het nog veel te vroeg in het jaar was om al te gaan broeden, dan is het nog veel te koud om de kuikens, als ze uit hun ei gekropen zijn, warm te houden.
Babette was het duidelijk niet

met Ma Tok eens, ze krijste dat ze genoeg dons had om de kleintjes te beschermen tegen de kou, maar Ma Tok was onverbiddelijk.

Babette is boos op Ma Tok

"Die kuikens blijven echt niet de hele tijd onder je zitten, dat weet je toch nog wel van vorig jaar?" zei ze. Babette mopperde nog wat na, maar toen ging ze toch maar op haar plekje op de stok zitten.

Volslagen idioot noem ik het, dat broeds zijn.
Dus wie schetst mijn verbazing toen vanmorgen Daantje niet van de stok afkwam.
Dat kon ze ook niet, want ze zat er niet op. Nee, ze zat achterin op het plateau in de bodembedekking in de verte te staren.
Ik vroeg aan haar of ze niet mee naar buiten ging, het was best goed weer, maar ze antwoordde niet.
"Hé, ben je ziek, Daan?" vroeg ik. Dirkje kwam op me af met een droevige blik, ze zei dat Daantje de hele nacht ook al in haar

Daantje in haar hoekje

hoekje had gezeten en dat ze niets wilde zeggen, ook niet toen ze haar had aangestoten.
Dirk en ik gingen samen naar

Daantje toe en we bekeken haar eens goed.
Haar blik was op het oneindige gericht en ze zat doodstil.
"Moet je een eitje leggen, Daan?" vroeg ik. Ik wist niet of ze al zover was dat ze eitjes legde, het zou kunnen dat ze met haar eerste bezig was en dat ze niet helemaal begreep wat haar overkwam.
Dirkje was erg ongerust, ze ging tegen haar vriendin aan zitten en ze begon voorzichtig Daantje's veren glad te strijken.

Pippa, ervaringsdeskundige op het gebied van broedsheid

Maar Daantje reageerde niet.
Toen kwam Pippa het huis binnen.
Ze zag ons bezig met Daantje en ze zei: "Laat die kleine maar zitten, die is broeds."
Mijn kuif viel bijna van mijn kop toen ik dat hoorde en ik keek nog eens goed naar Dirkje's vriendinnetje. Toen zag ik het ook, ze was gewoon in een broedroes, daarom antwoordde ze niet en zat ze zo stil.
"Zit ze op een ei, Dirk?" vroeg ik. "Nee," zei die, ze zit volgens mij gewoon in de lege bodembedekking, maar ik zal voor de zekerheid eens kijken." En ze duwde Daantje een beetje opzij.
Toen bleek dat er toch een eitje onder haar lag.
Wie dat had gelegd weet ik niet, maar nu is het wel duidelijk:                                                                                                     kleine Daan is ook broeds!

Fake news uit het verre oosten?

Pippa:

Er is weer nieuws uit het verre oosten van het land naar ons toe gekomen.
Ma Tok zei dat ik het aan u mocht vertellen, gewoon omdat ik aan de beurt was om weer eens tegen u te kakelen.

Wat er allemaal gebeurt daar in het oosten, het is niet bij te houden.
Ma Tok zei al dat mevrouw Ali eigenlijk ook een verhaaltjes-blog moet gaan maken, er is genoeg te zeggen.

Fietje en Fluffie

Om bij het begin te beginnen: Fluffie, de laatste van de twee grappige Faverolles, is overleden.
Zij heette oorspronkelijk Flora, maar ze werd liefkozend Fluffie genoemd. 
Het is erg jammer dat zij is overleden, ze was een heel bijzonder hennetje.
Weet u nog hoe zij en haar zusje Fietje eruit zagen?
Kijkt u maar naar de foto hiernaast.

Fluffie na haar overlijden

Mevrouw Ali had in de gaten dat het meisje zich niet geweldig voelde toen ze niet van de stok af kwam in de morgen.
Zij hielp het beestje naar beneden, maar dat was geen succes, ze ging niet eten of drinken.
Ze werd apart gezet met vitamientjes in haar drinkwater, maar de volgende morgen was zij toch dood.
Ze lag er rustig en mooi bij, daarom laten wij hier ook haar laatste foto zien.

Nora

Dan een vrolijk bericht: Nora heeft haar eerste eitje gelegd.
Dat is hier bij de familie Tok altijd reden voor een feestje, omdat het hennetje dan bij de volwassenen hoort.
Mevrouw Ali wist eerst niet of het Cockie of Nora was, die het eitje had gelegd, maar later werd duidelijk dat het Cockie niet geweest kon zijn.
Nu zult u vragen: Hoe wist mevrouw Ali zo zeker dat het eitje van Nora was?
Ze had er niet bij gestaan toen het gelegd werd, anders had ze het van het begin af aan geweten.
Nee, het kwam aan het licht toen mevrouw Ali de ren aan het schoonmaken was.

Ze hoorde Boef, de haan, kraaien.
Dat was normaal, dat doet hij elke dag een paar keer.
Maar toen hoorde zij een soort na-apen van dat kraaien.

Cockie op de tuinbank

Ze ging snel de ren uit om te kijken waar dat geluid vandaan kwam en ze zag Cockie op de leuning van de tuinbank zitten. Zij probeerde uit alle macht een mooie kraai de ether in te slingeren.
Haar kop bewoog mee door de inspanning, vandaar dat de foto niet erg scherp is geworden, maar dat terzijde.
Het klonk nog niet echt fraai, maar het lijkt er toch op dat
Cockie een hij is en geen zij.
Omdat zij/hij als kuiken bij Hoogendoorn vandaan komt mag mevrouw Ali hem gaan
ruilen voor een hennetje.
Gelukkig voor haar had zij de eerstvolgende zaterdag geen tijd om dat te gaan doen.
Nu zie ik u denken: Gelukkig had zij geen tijd? Wat is dat nu weer voor een rare uitdrukking?

Cockie: haan of hen?

Het is toch juist leuk als je een haantje kunt omruilen voor een nieuw hennetje?
En misschien zou mevrouw Ali zich niet kunnen bedwingen en nog een ander hennetje erbij kopen. Dat is altijd beter, je moet een nieuw kipje niet in haar eentje bij een gevestigde groep zetten, dan wordt het arme beestje door iedereen gepikt.
Als er twee of meer nieuwelingen zijn wordt het gepik een beetje verdeeld en het is dan ook snel over.

ei van Cockie, hanen-ei?

Waarom het dan toch gelukkig was? Dat zal ik u uitleggen. Mevrouw Ali was de week na dat eerste weekend een keer in de tuin, toen ze een kippengeluid hoorde. Dat is niet zo raar, als je kippen hebt hoor je nu en dan kippengeluiden. Maar dit geluid klonk alsof er een eitje gelegd ging worden of net gelegd was. Nieuwsgierig geworden naar de leggende hen keek mevrouw Ali voorzichtig in het hok.
En toen wist ze even niet wat ze daar zag. Ze keek even naar buiten en toen weer in het hok, omdat ze niet kon geloven wat ze zojuist gezien meende te hebben. Wat was er aan de hand?
Cockie had net een eitje gelegd en ze zat er een beetje beduusd, maar toch ook heel trots, naar te kijken.
Niets bijzonders, zou ik zeggen,

een Cochin haantje (foto internet)

maar toen bedacht ik dat dat helemaal niet kon!
Cockie was toch een haantje?
Zij zou omgeruild worden bij Hoogendoorn voor een hennetje! Maar haantjes leggen toch geen eieren?
Mevrouw Ali pakte het eitje en ze voelde dat het nog warm was. Het moest dus echt door Cockie gelegd zijn.
En daarom was het maar goed dat zij geen tijd had gehad om Cockie te gaan omruilen.
Ze zou dan toch behoorlijk voor gek gestaan hebben daar in Stolwijk.
Die reis gaat nu dus niet gebeuren, mevrouw Ali kan rustig thuisblijven daar in het verre oosten van het land.

Ma Tok: Met dank aan mevrouw Ali voor de foto's.

En nu mag u uitmaken wat het echte nieuws is in dit bericht en wat het nep-nieuws.
Of is alles echt of alles nep?