Vreemde mannen (1)

Annette:

Het is heel spannend in de tuin.
Er zijn vreemde mannen en die hebben grote dingen gebouwd, waar ze op gaan staan.
Ze maken nu en dan ook herrie met machines en ze zitten gewoon op een stoeltje in onze tuin te eten.

één van de hoge dingen in de Tok-tuin

Ma Tok bracht ze op een morgen hier binnen en ze zei tegen hen dat ze hun gang mochten gaan. Dan zal het wel goed zijn, denkt u, en dat dacht ik ook, maar ze nemen eigenlijk de hele tuin in bezit. Ze hebben een radio, die gelukkig geen erg harde muziek speelt en ze zingen soms ook mee. Ikzelf vind dat onze Laza mooier kraait, maar dat is míjn mening, u mag het best prachtig vinden. Wat ze gaan doen weet ik niet precies, voorlopig maken ze alles lelijk.

alle verf wordt van de deuren en raamkozijnen gehaald

Ze halen de verf van alle raamkozijnen en deuren af.
En weet u waar ze zijn begonnen?
Bij ons Tok-huis!
Ik wist niet dat Ma Tok het goed vond dat er iemand aan ons huis zou komen, maar ze kwam kijken en ze lachte, dus ze is het gewoon met die vreemden eens. Ons huis wordt vreselijk lelijk, de deur is helemaal kaal.
"Schoonmaken" noemen ze dat! Nou, ik vind er niets schoons aan. Ik vroeg aan Pippa of zij dit al

de kale schuurdeur

eerder had meegemaakt, zij is hier al veel langer dan ik.
"Nee," zei zij, "maar voordat wij verhuisden naar het Tok-huis heeft Ma Tok ook alles geschuurd en daarna ging ze het verven. Dus misschien gaan deze mannen ook wel nieuwe verf op onze deur smeren."
Dat zou inderdaad kunnen, dan zou het allemaal wel weer mooi gaan worden, maar voorlopig wordt het alleen maar lelijk.
's Avonds werd er over niets anders gekakeld dan over de

het overspanningsnet ligt gewoon op de grond

mannen en hun "werk".
Laza zei na een poosje dat we nu maar eens stil moesten zijn, het zou allemaal best goed komen, hij vertrouwde Ma Tok volkomen en dat zouden wij ook moeten doen. Ik denk dat hij gelijk heeft, maar het is toch best spannend wat er allemaal gebeurt in ons leefgebied.
Wat mij eigenlijk het meest verontrustte was dat de mannen ons fijne, veilige overspanningsnet losmaakten. Het ligt nu halverwege de tuin

de hoge steigers maken het onmogelijk om het net te handhaven

gewoon op de grond en er is een heel stuk van onze tuin niet meer overdekt. Nu kunnen er dus wel grote vogels hier bij ons komen en dat vind ik best eng.
Gelukkig zijn die mannen nogal groot, dus ik denk dat er geen vreemden in onze tuin zullen durven te komen zolang zij aan het werk zijn. Maar dat is het hem nu juist: aan het eind van de middag gaan ze weg en dan zitten wij met onze "blote" tuin, zal ik maar zeggen.
Ik ben naar Laza gegaan om te

Laza beschermt zijn hennen nu het net er tijdelijk niet is

vragen of hij ons nu wel kan beschermen, nu ook de hele lucht boven de tuin bij zijn gebied hoort.
Hij begon te lachen en zei: "Natuurlijk wel, ben je vergeten dat er vroeger helemaal geen net hing hier? Toen is het toch ook altijd goed gegaan?"
Daar had ik nog niet aan gedacht, maar het is waar, het net hangt er nog niet eens zo lang.
Ik slaakte een zucht van verlichting en ik bedankte Laza voor zijn opbeurende woorden.


En nu maar wachten wat er met ons huis en de rest van de deuren en ramen van onze tuin gaat gebeuren, of het er allemaal weer een beetje toonbaar gaat uitzien. Ik ben benieuwd en we houden u op de hoogte.

In memoriam: Reina

Ma Tok:

Reina kwam bij ons in de Tok-tuin wonen op zeven april van dit jaar.
Ze had toen al een heel leven achter de rug.

kraaiende Jannes vóór zijn vertrek naar de kinderboerderij

Ze was eens afgestaan aan de kinderboerderij in Rijnsburg door iemand, die niet meer voor haar kon of wilde zorgen.
Daar bracht ze een tijd door totdat mevrouw Wies haar aan haar kippenfamilie toevoegde.
Ze heeft bij mevrouw Wies veel meegemaakt, heel fijne dingen, zoals een prima verzorging en gezellige kipjes om haar heen. Een haan was er bij mevrouw Wies niet meer, zij had haar Jannes naar de kinderboerderij gebracht omdat er buren begonnen te klagen over zijn voortdurende gekraai.
In ruil voor hem mocht mevrouw Wies een paar kipjes meenemen, en zo kwam Reina bij haar wonen.

de 3 kipjes van mevrouw Wies, die in de Tok-tuin kwamen wonen.
vooraan Reina, linksachter Xara en daarnaast Kenau

Zij heeft daar aan het water een jaar of twee gewoond, waarna ze naar de familie Tok verhuisde, toen mevrouw Wies tot haar grote spijt moest stoppen met het houden van kippen.
Dit laatste omdat er telkens kipjes verdronken als zij werden opgeschrikt door katten of door buren, die de beestjes liever zagen gaan dan komen.
Vlak voor de kippen naar de Tok-tuin zouden verhuizen verdronk Wilhelmina nog, anders was zij ook weer terug gekomen in haar geboorte-tuin.
Dat waren de nare dingen, die Reina meemaakte daar in haar tuin aan het water.

mooie Reina met haar bijzondere kammetje en haar sloffen

Wij leerden Reina kennen als een lieve, rustige en evenwichtige hen, die zo tam was dat ze lekkers uit de hand wilde aannemen.
Zij paste zich snel aan bij de familie Tok, ging netjes mee met de anderen het Tok-huis in als het donker werd en scharrelde heerlijk tussen alle hennen in de tuin als het weer licht was.
Xara en Kenau kwamen tegelijk met haar van mevrouw Wies bij de familie Tok, zij zullen Reina vast missen, maar dat geldt ook voor de andere Tok-leden.
Laza mist haar ook, hij vond haar erg mooi.

Reina geniet van een lekker hapje

Hij heeft zelfs voor haar gedanst toen ze hier net aankwam.
Reina was behalve lief dan ook fraai met haar bijzondere kammetje en haar mooie "sloffen" aan haar voeten.

Erg lang is Reina's in memoriam niet, daarvoor weten wij te weinig van haar leven vóór ze bij mevrouw Wies kwam af.
Wat we wel weten is dat we haar allemaal missen.
Ze is gestorven zoals ze was, bescheiden en rustig, in haar slaap.

Rust zacht onder de Tok-tuin, lieve Reina, we zullen je nooit vergeten.

Droevig nieuws

Ma Tok:

Ik heb weer een droevige mededeling voor u als lezers.
Reina is overleden.
Ze was al een dag erg stil en 's avonds wilde ze niet op de stok zitten en ook niet naar boven op het plateau. Ik keek haar na, maar kon niets vreemds ontdekken.
Die avond heb ik haar apart gezet in het broedhok met extra eivoer en fris water, maar ze leek er geen zin in te hebben.
De volgende morgen lag ze dood in het hok.
Ik heb haar begraven in de Tok-tuin, waar ze een paar fijne maanden heeft gehad als lid van de familie Tok.

A.s. vrijdag kunt u haar in memoriam lezen bij defamilietok.blogspot.com.

Grroot gevaarr

Xara:

Ik ben hier nu alweer een hele poos terug in de Tok-tuin en ik ben al bijna vergeten dat ik lang ergens anders heb gewoond, bij mevrouw Wies. Mijn broedmoeder, Pippa, is er ook al helemaal aan gewend dat ik weer bij haar in hetzelfde huis woon. En mijn papa Laza ook.

Xara tussen Daantje en Dirkje in op de stok

Met alle kippen heb ik een vriendinnen-relatie, maar er zijn er twee waar ik maar geen hoogte van kan krijgen.
Dat zijn Daantje en Dirkje, hoe raadt u het zo?
In de eerste plaats moet ik me inspannen om hen te verstaan, ze kakelen zó plat Leids dat het wel een andere taal lijkt.
En dan halen ze ook nog allerlei gekkigheid uit.

Gisteren was het weer zover.
Ik was net met Floortje aan het zandbadderen achter in de tuin toen Daantje luid schreeuwend op ons af kwam rennen.

Xara en Floortje aan het zandbadderen achterin de tuin

Wat ze riep kon ik niet zo één-twee-drie verstaan, maar Floortje wel en zij zei dat we allemaal snel het huis in moesten gaan omdat er groot gevaar dreigde. Ik keek om en zag iedereen inderdaad het huis binnen rennen, Laza stond bij de deur te wachten tot iedereen binnen was en toen bracht hij zichzelf ook in veiligheid.
"Zo," kukelde hij, "vertel nu maar eens wat er aan de vleugel is." Daantje en Dirkje keken elkaar aan en begonnen allebei tegelijk opgewonden te kakelen.

Dirkje vertelt over de grote vogel

"Zo versta ik er niets van," zei Laza, "Dirkje, vertel jij het maar en niet zo snel kakelen en probeer nu eens een keer normaal te doen en niet zo Leids." "Dat kan ik niet," kakelde Dirkje en iedereen begon te lachen, ondanks de spanning, omdat er nu geen enkel Leids woord uit haar snavel was gekomen.
"Ehhh..." ging Dirkje verder, "Daan en ik zagûh een hele grrote vogel overr de têun vliegûh en daarr schrrokkûh wè enorrm van."
Nu begon iedereen door elkaar te kakelen en het was een herrie in het huis dat horen en zien je verging. Ma Tok kwam zelfs

het overspanningsnet

aanrennen om te kijken wat er aan de hand was, maar toen ze zag dat we gewoon allemaal stonden te kakelen en er verder niets akeligs was ging ze weer haar eigen huis in.
Laza keek Daantje en Dirkje aan en zei: "Maar jullie weten toch net zo goed als alle leden van de familie Tok dat er een groot net over de tuin gespannen is en dat er dus helemaal geen roofvogels hier kunnen komen?"
"Ehhh... ja, nu jûh het zegt, maarr dat waarrûh wè effe verrgetûh, wè schrrokkûh zo verrschrrikkulluk van dat enorrûme dierr dat wè alleen nog maarr dachtûh aan de kippûh-

de grote vogel van Daantje en Dirkje

noodkrreet."
Laza keek de twee hennetjes aan en zei streng: "Hoe komt het dan dat alleen jullie die vreselijk grote vogel hebben zien overvliegen? Of heeft iemand anders hem ook gezien?" Niemand zei iets en Daan en Dirk keken naar de grond.
"Ehhh...," begon Daantje, "misschien was het wel geen grrote vogel..." "...maarr een strraaljagerr," vervolgde Dirkje. Daarop begon Geertrui te giechelen en toen konden de

Geertrui, lerares in de ondeugd-wetenschappen

twee ondeugden zich niet meer inhouden. Ze schaterden van het lachen, ze rolden om en gierden het uit. "Het was zo lollig om iederreen naar binnûh te zien hollûh voorr niks," hikten ze. "Dus jullie hebben ons voor de gek gehouden," kukelde Laza met een boze stem, maar ik zag dat hij zijn snavel krom trok om niet te moeten lachen.
"Kennen jullie het verhaal van de kip, die telkens riep dat de vos eraan kwam?" vroeg hij.
"Nee, maarr dat willûh wè grraag hoorrûh," zeiden de boefjes. "Goed, vanavond als het stok-tijd is zal ik het vertellen," bromde Laza en hij draaide zich snel om om zijn snavel te kunnen ontspannen en een grote grijns op zijn gezicht te laten komen. En die avond hoorden wij allemaal het spannende verhaal voor het slapen gaan.

De ramp

LazaRus:

Er is iets vreselijks gebeurd.
Een echt drama, een ramp, een catastrofe kun je het wel noemen.
Nee, niet bij de familie Tok, maar wel bij een kippenfamilie hier niet zover vandaan.

de kipjes van mevrouw Yvonne (vóór de ramp)

Hier in de buurt, tussen water en weilanden, woont een vriendin van Ma Tok. Zij is ook wel eens bij ons geweest, ze wilde de familie Tok graag in levenden lijve zien. En Ma Tok is ook bij haar op bezoek geweest om kennis te maken met haar kippen.
Vijf Cochins woonden daar.
Ja, ik zeg woonden, dat was vóór het drama, de ramp, of hoe je het noemen wilt. Wat is er dan voor verschrikkelijks gebeurd daar? zult u vragen. Wel, dat zal ik u vertellen.
Mevrouw Yvonne, die de zorg voor deze kippenfamilie heeft, kwam op een ochtend nietsvermoedend naar het kippenhok en zij schrok zich naar.

2 van de 5 lieve tamme Cochins

Wat zij zag was met geen pen te beschrijven, dus dat doen we ook maar niet, maar het kwam erop neer dat vier van haar vijf lieve, tamme Cochins wreed waren afgeslacht, waarschijnlijk door een bunzing, die kans had gezien het hok
binnen te dringen.
Eén van de vijf kipjes had de moordpartij overleefd, omdat zij zich muisstil had gehouden in het broedhok, waar ze al een poosje zat te broeden. Niet op eitjes, maar gewoon omdat ze dat zo fijn vindt. Dat stilzitten heeft haar gered, de andere vier hennen raakten in paniek en gingen fladderen, een sein voor de bunzing om ze te vangen en dood te maken.
Mevrouw Yvonne heeft de dode hennetjes uit het hok gehaald en alles schoon geboend. Daarna is de kippenwoning roofdier-proef gemaakt en omdat er nu nog maar één kipje over was ging mevrouw Yvonne snel nieuwe vriendinnetjes voor haar halen.

3 van de 5 nieuwe kipjes
                                      (v.l.n.r.: Cochin, Faverolle en kuifhoen)

Ze ging naar een boer en kwam terug met vijf nieuwe kipjes, drie Cochins, een Faverolle en een kuifhoentje. Dat ging allemaal goed, totdat het kuifje ziek werd en, ondanks de goede zorgen en medicijnen, overleed.

de 5 kipjes mogen los in de tuin lopen
(dit zijn de kippen van vóór de ramp)

Nu zijn er dus weer vijf kipjes in het hok en het ziet er weer gezellig uit.
Natuurlijk mist mevrouw Yvonne haar eerste viertal nog wel, maar het getok en gekakel uit het kippenhok is een grote troost voor haar. De hennetjes mogen ook los door haar tuin lopen, dat vinden ze geweldig, net zoals wij dat hier heerlijk vinden. Er is wel een groot water bij hun tuin, dus er moet wel enig toezicht zijn als ze loslopen, want de meeste kippen schrikken zó van het koude water als ze daarin vallen dat ze vergeten te zwemmen en dus verdrinken. Onze veren zijn ook niet echt waterdicht, dus die worden heel zwaar van het water en dan zinken we, met noodlottige gevolgen. Mevrouw Wies kan u daar de vreselijkste verhalen over vertellen.

Maar goed: het drama van deze familie is nu omgezet in een goed leven voor vier nieuwe hennetjes, die het prima naar hun zin hebben bij mevrouw Yvonne.
Wij wensen haar en haar kippenfamilie alle goeds en een lang leven toe.

Ma Tok: Laza vertrouwde mij toe dat hij dacht dat dit vreselijke drama niet gebeurd zou zijn als hij daar had gewoond. Hij zou die bunzing wel eens even mores hebben geleerd!