Ei-perikelen

Jenny:

Ik woon nu al weer een heel tijdje hier in de Tok-tuin en ik voel me zo langzamerhand een echte Tok. Jenny Tok, het klinkt toch prachtig!

Yvette en Jenny zijn 's nachts samen in Soestdijk

Wie had ooit gedacht dat ik nog eens een voor- en een achternaam zou hebben. Het is jammer dat mijn vriendin Katie hier maar zo kort heeft mogen zijn, maar gelukkig ben ik niet alleen achtergebleven. Yvette is nu mijn beste maatje, we wonen fijn samen in ons paleis. Yvette legt bijna elke dag een groot wit ei, soms in ons nachthok, maar liever deponeert zij het in het Tok-huis, op de bovenverdieping. Ze vindt het daar warmer en meer beschut.
Gisteren kwam ze naar beneden na het leggen van haar ei en ik vond dat ze een beetje vreemd keek. Dus vroeg ik haar wat er aan de vleugel

Hannah en Inge met hun snavels tegen elkaar

was, was haar ei niet mooi ovaal van vorm geweest, of niet helemaal wit?
Yvette schudde haar kop en keek peinzend voor zich.
Daar moest ik meer van weten en ik klom het trapje naar boven op.
Wat was het daar mooi en groot! Het was de eerste keer dat ik daarboven op de slaapverdieping kwam en ik keek mijn ogen uit. Twee lange zitstokken met mestplanken eronder en verder een heleboel bodembedekking, die er net zo uitzag als die van ons in Soestdijk. In een hoekje zag ik Hannah en Inge samen zitten, met hun snavels tegen elkaar aan.

Yvette neemt een snaveltje vol na het leggen van haar ei

"Goedemorgen, meiden", zei ik tegen hen, maar je moet niet denken dat ik antwoord kreeg.
Nee hoor, de zijdehoentjes hadden hun blik op oneindig staan en hun verstand op nul, zo te zien. "Broeds", hoorde ik Yvette achter mij kakelen. Zij was ook weer naar boven gekomen om te kijken wat ik daar deed.
"Ga je ook een ei leggen?" vroeg ze. Ai, dat was een pijnlijk puntje voor mij. Ik heb namelijk in al de tijd die ik hier ben nog niet één enkel ei geproduceerd. Katie wel, die had, toen ze zich nog goed voelde, diverse mooie bruine eieren aan ma Tok geschonken.

de ondeugende hen van mevrouw Angelique

Ik voel me een beetje in gebreke blijven, maar ik kan er ook niets aan doen. Als er geen ei is kan ik het ook niet leggen. Ik schudde dus een beetje verdrietig mijn kop en wees met mijn vleugel naar de plek waar de beide meisjes zaten.
"Zitten zij te broeden? Dat vindt ma Tok toch niet goed? Of heb ik dat verkeerd begrepen?" "Nee, dat heb je goed onthouden, al heb je waarschijnlijk nog nooit een broedende hen gezien."
Dat had ik wel, op de boerderij van mevrouw Angelique was een hennetje dat telkens stiekem eitjes bebroedde, maar daar mocht ik nooit in de buurt komen, dan werd ze vreselijk boos, dus ik vond het reuze interessant om het eens van dichtbij te zien.
"Mogen jullie helemaal niet praten als je broeds bent?" vroeg ik aan Hannah en Inge, "en eten en drinken jullie dan ook niet? En hoelang moet je zo blijven zitten?"

de verstopte eitjes van Hannah, Inge en Babette

"Verwacht maar geen antwoord," kakelde Yvette, "ze zijn in een soort van trance en dan horen of zien ze vrijwel niets. Ma Tok haalt ze elke dag van hun eitjes af, dan worden ze buiten neergezet om te eten en te drinken en wat  te lopen. Als ze dat niet deed zouden ze drie hele weken doodstil op die eitjes lijven zitten." "En komen er dan kuikens uit?" vroeg ik. "Ik denk het niet, want ma Tok haalt elke dag de eitjes weg en zo worden ze nooit lang genoeg warm gehouden. Maar ik heb iets raars gezien toen ik hier net een ei ging leggen."
Nu was ik helemaal nieuwsgierig. "Wat dan?" vroeg ik vol spanning.

Babette op de verstopte eitjes

"Hannah en Inge hebben samen met Babette een paar eitjes onder de bodembedekking verstopt, zodat ma Tok ze niet ziet en daar zitten ze om de beurt op. Ze willen op die manier toch kuikens krijgen, denk ik." "Hoe durven ze?" vroeg ik en ik keek bewonderend naar de twee "broeders".
"Wie zit er dan nu op die eitjes?" vroeg ik aan Yvette. "Babette," antwoordde ze, "zie je haar niet zitten, daar, achter de andere twee?" En warempel, helemaal verscholen zat de kleine Babette op een hoopje bodembedekking.
Ze keek me aan, maar ze zag me niet.
"Broeds," dacht ik en samen met Yvette verliet ik het Tok-huis om lekker in de zon te gaan scharrelen.

Discriminatie? (waarschuwing: bevat gruwelijke foto)

Maria:

U hebt het wel gehoord van die virus-uitbraak, neem ik aan.
Corona, inderdaad.
Het wordt steeds erger en het is nu ook hier aangekomen.

het ruimen van kippen bij de vogelgriep (foto internet)

Gelooft u mij, ik weet wat het is om over zoiets in angst te zitten.
Weet u nog van de vogelgriep?
En van de enorme aantallen kippen, die zijn "geruimd"?
Er zijn toen heel veel gezonde dieren dood gemaakt, dat weet ik nog heel goed.
Wat ik mij afvroeg is of de mensen zoiets ook zouden gaan doen nu het henzelf betrof.
Zouden zij ook uit voorzorg hele families gaan "ruimen"?
Of hele dorpen of steden? "Natuurlijk niet!" hoor ik u

Maria herinnert zich de ellende nog goed

verontwaardigd uitroepen.
Maar dan is er toch iets vreemds aan de vleugel, of aan de hand, zo u wilt.
Waarom kippen wel en mensen niet als het om het algemeen belang gaat?
De kippen hadden kunnen worden ingeënt, maar dat mocht niet.
Voor het virus dat nu rondwaart is nog geen vaccin beschikbaar, dus de mensen kunnen niet worden beschermd door een prik.
Dan zou ik denken dat de zieke mensen en hun omgeving nu allemaal geruimd zouden moeten worden. Maar dat mag ik niet rondkakelen, anders worden de mensen boos.

gelukkig geen doden bij de Tok-familie

Dit lijkt verdraaid veel op discriminatie, vindt u ook niet?
Het virus zou vanzelf verdwijnen als er geen mensen meer zijn die het kunnen doorgeven.
Maar zo gaan mensen niet met elkaar om, nee, de zieken worden apart gehouden en zo hoopt men alles onder controle te krijgen.
Ik zou willen dat dat indertijd ook met de kippen was gedaan, maar dat was geen optie, er waren niet genoeg stallen om de besmette hennen te huisvesten.

veilig in het Tok-huis

Ma Tok heeft mij uitgelegd dat de mensen het nu best moeilijk hebben. Dat begrijp ik wel, ik ben nog steeds verdrietig om het drama dat ons toen getroffen heeft. Nee, niet ons hier in de Tok-tuin, wij hadden gelukkig geen doden te betreuren, maar ik bedoel in het hele land en zelfs in de hele wereld.
Ik hoop dat de mensen snel van deze ellende verlost zijn, want ik gun hen allemaal een goede gezondheid.
Tot zover over "het virus", ik val u er verder niet meer mee lastig.

Babette, Inge en Hannah (v.l.n.r.)

En dan nu iets totaal anders.

Hannah, Inge en Babette zijn al een tijdje broeds, dat heeft ma Tok allang gezien. Zij zet het drietal elke ochtend buiten om hun pootjes te strekken en te eten en drinken; de eitjes, waarop zij zaten neemt ze mee naar de schuur, zodat er geen kuikentjes in kunnen gaan groeien.
Maar ik heb gezien dat die drie ondeugden drie eitjes onder de bodembedekking hebben verstopt. Ze gaan om de beurt op dit "nestje" zitten, om zo ma Tok voor de gek te houden en toch te broeden.

Laza denkt nog na over de 3 broedende hennetjes

Ik zeg er niets van, maar ik heb Laza al bedachtzaam naar het plekje met de eitjes zien kijken.

Zou hij de drie meiden kunnen overtuigen om hiermee te stoppen? Of zou hij het stiekem wel leuk vinden als er weer eens kuikentjes zouden uitkomen in zijn familie?

Ik persoonlijk denk dat hij het eigenlijk wel druk genoeg heeft met zijn harem, hij wordt ook een dagje ouder, hij kwam tegelijk met mij hier in de Tok-tuin wonen en ik ben ook niet meer de jongste.

We gaan het zien, mensen.
Tot nog toe zijn de drie meiden en hun eitjes veilig.


Ma Tok: een extra hartelijk welkom voor de nieuwe lezers in België.

Rust in het kippenhok

Odette:

Het is alweer een tijdje geleden dat ik aan het woord ben geweest hier, dus ma Tok zei dat ik mijn best maar weer eens moest doen.

Odette heeft rust nodig

Nu ben ik niet zo van het op de voorgrond treden, ik houd meer van achter de schermen blijven om na te denken over alles wat er hier in de Tok-tuin gebeurt.
En dat is heel wat.
De ene week is iedereen blij omdat het mooi weer is en de volgende week is alles weer droevig omdat het de hele tijd regent.
Nu hebben wij een goed waterdicht huis, dus we hoeven niet nat te worden als we niet naar buiten gaan, maar de hele dag binnen zitten is niet goed voor een kip. Kippen moeten scharrelen en dat

Soestdijk met zijn 2 overdekte rennen

kan alleen maar buiten.
De ren van Soestdijk is ook overdekt, dus als het erg nat is buiten zit het daar vaak tamelijk vol.
Best gezellig, zult u denken, maar ik heb juist behoefte aan een stil plekje om te filosoferen.
Over de hennen die ons de laatste tijd zijn ontvallen bij voorbeeld. Yvonne dit jaar en Katie, Geertrui en Kenau in 2019.
Dat zijn er vier achter elkaar.
Nu waren Katie en Jenny pas bij de familie gekomen, dus per saldo zijn er maar twee kippen minder dan aan het begin van vorig jaar.

de 2 oude gammele broedhokjes

Zou ma Tok dat genoeg vinden om ons te laten broeden deze lente?
Ik heb haar al naar de oude hokjes zien kijken en ik moet toegeven dat dat niet veel meer is, ze zakken nog net niet in elkaar.
Maar er is ook nog het hokje waar Gerrit en Geertje, de twee kwarteltjes, hebben gewoond, dat is nog helemaal goed. Het werd de laatste tijd gebruikt als een soort ziekenboeg, maar op dit moment is er niemand ziek, dus dat hokje zou best gebruikt kunnen worden.
En dan staat het hondenhok nog in de schuur, daarin kun je ook prima op eitjes zitten, dat kan Pippa u vertellen (zie Pippa's vijftal van 5-5-2017).
Het is wel zo dat de twee

de ziekenboeg

ondeugden Daantje en Dirkje daar uit hun ei zijn gekropen, maar ik denk niet dat die ondeugd wat te maken heeft met het in een hondenhokje het levenslicht aanschouwen.
De oude broedhokjes moeten de Tok-tuin uit, heeft ma Tok beslist. Ze zien er niet meer uit, de tuin krijgt er een rommelige aanblik door. Het is alleen wel even een dingetje om die hokjes te slopen; ze zijn dan wel krakkemikkig, maar als je ze daadwerkelijk tot plankjes wilt reduceren valt dat meestal toch vies tegen. Misschien kan de oudste kleinzoon van pa en ma Tok helpen, die is gek op slopen, vooral als

het hokje valt bijna vanzelf in elkaar, helaas nog net niet

daarbij flink veel herrie gemaakt wordt. Maar of hij hiervoor sterk genoeg is?
Stoere lezers mogen zich aanmelden om tegen beloning van een doosje heerlijke verse Tok-eitjes de oude gevallen in elkaar te komen slaan. Dat moet ook goed zijn om frustraties af te reageren, mensen schijnen daar nogal eens last van te hebben. Wij kippen zijn wat dat betreft wat minder opvliegend, we blijven liever met onze beide voeten op de grond. Of in de grond, als we aan het scharrelen zijn.

Als er gegadigden zijn voor het slopen: u kunt zich opgeven bij ma Tok, onder dit verhaaltje bij opmerkingen, of, als u dat niet durft, via haar e-mail adres.
Ik ben benieuwd...

Een barre tocht

Barbara:

Ma Tok heeft ons, Babette en mij, een complimentje gegeven.

serama-eitjes (foto internet)

Eigenlijk kwam dat compliment van iemand anders, de vriend van een dokter die van mevrouw Annemieke wat van onze eitjes had gekregen.

Wat het compliment inhield?
Het waren de lekkerste eitjes die hij ooit had gegeten!
Nou, dat is echt wel iets om trots op te zijn en dat zijn wij dan ook.

Ik zal u vertellen hoe die vriend aan onze eitjes kwam.

mevrouw Annemieke (staande) en mevrouw Willeke
op hun werk
(foto Sabine Rovers voor de Volkskrant)

Omdat pa en ma Tok niet al onze legsels zelf kunnen opeten geeft ma Tok regelmatig een paar volle dozen weg.
Mevrouw Annemieke werkt onder andere op een laboratorium bij de universiteit van Leiden en zij had een keer op haar werk verteld over de heerlijke eitjes, die zij van haar moeder (ma Tok) kreeg toegestopt. Omdat zijzelf niet in Leiden woont maar daar wel werkt bracht ma Tok onze eitjes een keer naar haar toe op haar werk.
En ja, toen wilden haar medewerkers dat lekkers ook wel eens proberen.
Zo is het gekomen dat ma Tok nu en dan met een hele vracht volle dozen naar haar dochter gaat, die ze dan weer uitdeelt aan mensen, die daar ook werken of studeren.
Die mensen vinden onze eitjes heerlijk en zij sparen als dank lege eierdozen voor ma Tok. Vorige week was het weer eens zover: mevrouw Annemieke had aan haar moeder verteld dat het hoognodig was dat de lege dozen werden opgehaald, want het waren er inmiddels zoveel geworden dat ze in de weg begonnen te staan. Liefst wilde zij er volle dozen voor terug, dat begrijpt u.

mevrouw Annemieke en mevrouw Willeke (foto Sabine Rovers)

Dus ma Tok, die alweer een hele verzameling eitjes van ons in haar koelkast had liggen, vertrok met een tas vol dozen met eieren naar het werk van haar dochter.
Hoe ze daarheen ging?
Met de benenwagen, want al die eitjes meenemen op de fiets was vragen om moeilijkheden. Zij zag al een heel grote omelet voor zich als ze daaraan dacht.
Op de straat dan, niet in een pan.
Dus ging zij met een grote tas en een paraplu tegen de regen op weg.
Ze was haar handschoenen vergeten, dus toen ze bij het gebouw waar ze moest zijn was

de lege dozen vóór de reorganisatie

en erna

de voorraad lege dozen in de schuur

aangekomen waren haar handen ijskoud. Nee, ze konden niet in haar jaszakken, de ene hand moest de zware tas dragen en de andere hield de paraplu boven haar hoofd.

Maar goed, het was voor een prima doel, dus ze mopperde maar heel zachtjes.
Mevrouw Annemieke kwam naar haar toe met een tas boordevol lege dozen.
Boordevol was een understatement, de dozen staken er zelfs bovenuit.
Moeder en dochter ruilden van tas en na enige reorganisatie door ma Tok pasten de lege dozen er toch in.
In de tas ja.
Ma Tok ging weer naar huis, het liep heel wat gemakkelijker met die lege dozen, die een stuk minder wogen dan de volle, al waren er veel meer lege dan volle. De voorraad in de schuur is nu zo groot dat er voorlopig niet gespaard hoeft te worden, dat kunt u zien op de foto hierbij.
Mevrouw Annemieke heeft de mensen, die van onze eitjes genieten, verteld over ons en onze verhaaltjes, dus ik hoop dat er nu weer een paar nieuwe lezers zijn bijgekomen.
En ook dat ze onze verhaaltjes blijven volgen, want dat vindt ma Tok erg plezierig.

Ma Tok: met hartelijke dank aan mevrouw Sabine, die haar foto's voor de Volkskrant beschikbaar stelde aan de familie Tok.