Eindelijk lente

 Barbara:

Het wordt lente, ik voel het in mijn hele lijf. 

En lente betekent kuikens. 

En kuikens betekent broeden. 

Floortje is broeds

Ik ben dus broeds. 

En ik niet alleen, nee, Floortje zit al meer dan een week in het legnest op het daarin liggende kalkeitje. Omdat ik ook wil broeden ben ik op een morgen, toen zij net even naar buiten was gestuurd door ma Tok, snel op haar plekje gaan liggen. Natuurlijk kwam Floortje weer terug en zij eiste haar plaats weer op, maar ik wilde niet opstaan, omdat ik net zo lekker op het kalkeitje zat. Floortje werd boos op mij en ze zette het op een gillen, niet normaal! Wat kan die Floor tekeer gaan, zeg. 

Tsaar Nikolaas kwam kijken wie er zoveel lawaai maakte. 

Barbara en Floortje samen in het legnest

Hij lachte toen hij zag dat wij vochten om een broedplekje en daarna keek hij heel wijs en kakelde: "Waarom gaan jullie niet samen in dat legnest liggen, dan blijft dat eitje zeker warm." 

Floor en ik keken elkaar aan, we vonden het eigenlijk best een goed idee. Dus kropen wij naast elkaar bovenop het eitje en zo zaten wij de hele dag lekker te broeden. 

's Avonds kwam ma Tok onze deur sluiten en ze telde ons: "veertien, vijftien, zestien..., hé, dat klopt niet, even opnieuw, .... veertien, vijftien, zestien... 

Hoe kan dat nou, wie is er niet? 

Ik heb Floortje toch ook meegeteld in het legnest." 

Ze keek nog een keer het hele Tok-huis rond en opeens kreeg ze een idee. 

Barbara (links) en Floortje (rechts) op de stok gezet

Ze tilde Floor uit het legnest, wat natuurlijk weer een hels kabaal opleverde. En ja, daar zag ze mij zitten. Ik had onder Floor gezeten en daarom had ze mij niet gezien. "Gekke meiden," zei ma Tok en ze zette eerst Floortje en toen mij op de stok bij de anderen. 

Wij waren het helemaal niet met haar eens en zodra ze de deur achter zich had dicht gedaan daalden we af naar ons nest, waar we weer lekker verder gingen broeden. Nou ja, broeden is het nog niet echt, uit een kalkeitje komt nooit een kuiken, dat weten wij ook wel. 

We zijn niet gek! 

ma Tok heeft 2 legnesten naast elkaar gezet voor broedsters

Maar we moeten altijd eerst bewijzen dat we echt broeds zijn voordat we mogen broeden van ma Tok. 

Ze zal het nu toch ook wel tijd vinden voor kleintjes, het is al veel minder koud dan een paar weken geleden, wat was het toen gemeen kil buiten. En in het huis was het ook niet echt aangenaam, al konden we wel lekker tegen elkaar aankruipen op de stok. 

Zou Pippa ook weer broeds worden? Dat kan haast niet anders, als ze niet wil broeden is ze ziek. 

En Pavlova, zou die ook al broedse neigingen krijgen? Zij is nog niet eens een jaar oud, ik vind dat zij eerst maar eens een poosje van het vrije leven moet genieten. 

tsaar Nikolaas en Lisa

Lisa en Linda scharrelen vaak om Nikolaas heen, die zullen vast broeds worden. 

Dan gaat het nog druk worden hier in de tuin. 

Zou ma Tok genoeg hokjes hebben voor alle broedsters? 

En hoeveel eitjes zouden we krijgen? 

Hoeveel kuikens zouden er uitkomen en hoeveel van de kuikens zouden hennetjes zijn? 

Allemaal vragen die in de lente gaan spelen in een hennenleven. 

Het wordt weer een spannende tijd.

Een vreemd glimmend ding

Annette:

Ik begin me zo langzamerhand een zeer ervaren hen te voelen, vijf jaar oud wordt ik al. Mijn hele leven heb ik doorgebracht in de Tok-tuin en ik heb het er goed naar mijn zin. 

kuikentjes in de Tok-tuin

Ik heb hennen zien komen en gaan, kuikens groot zien worden en haantjes zien vertrekken. 

Ik kom niet zo vaak aan het woord omdat ik me een beetje op de achtergrond houdt, dat vind ik fijn. Er zijn hennen die altijd haantje de voorste willen zijn, dat mogen ze van mij, maar ik zit zo niet in elkaar. 

Ma Tok vond dat ik nu toch ook maar weer eens mijn snaveltje moest opendoen om u wat te vertellen, maar eigenlijk weet ik niets belangrijks. 

Alles gaat hier zo zijn gangetje. 

Er is wel een raar ding in onze tuin neergezet, het is groot en ik weet niet waar het voor dient. 

de binnenkant van het ding in de tuin

Op een dag kwam ma Tok met een man de tuin in, die man zette de bak, zo noem ik het maar even, neer en ging daarna weer weg. Hij had ook even in ons huis gekeken, we zaten toen nog op stok, het was nog best vroeg in de morgen. Hij zei een paar dingen tegen ma Tok, die knikte en beloofde te doen wat de man zei. Daarna ging zij onze voerbak van de balk, waaraan hij al heel lang hing, afhalen en ze hing hem weer op aan een andere balk. Waar zou dat goed voor zijn? Ik begreep het niet, maar het maakte mij ook niet echt iets uit en de anderen ook niet. 

De bak bleef stil op zijn plek staan en ik dacht er niet meer aan. 

een muis

Wat mij wel opviel was dat er niet meer zo heel veel muizen door ons huis heen renden als we 's nachts op stok zaten. En er lagen ook iets minder van die vieze keutels op de grond. Natuurlijk waren ze er nog wel, ik zag er nu en dan eentje proberen van de trap naar onze hangende voersilo te springen. Haha, mis! 

Nu begreep ik waarom ma Tok die silo aan de andere balk had gehangen, eerst hing hij vlakbij onze trap en nu niet meer. 

Zou die grote glimmende bak in de tuin ook met de muizen te maken hebben? 

de buitenkant van het glimmende ding in de tuin

Zouden er door dat ding nu minder muisjes zijn? Maar hoe kon dat? Na een paar weken kwam er een andere man met ma Tok onze tuin in. Ze gingen naar dat glimmende ding en de man maakte het open. Hij haalde een soort schuimspaan tevoorschijn en daarmee ging hij in het onderste deel van de bak scheppen. Ik stond er met mijn snaveltje bovenop, want al houd ik mij graag op de achtergrond, nieuwsgierig ben ik wel. 

Ik wist niet wat ik zag toen de schep weer omhoog kwam: er lag iets nats en donkers in. De man deed het in een vuilniszak, die hij ook bij zich had en de schuimspaan verdween weer in de bak. Opnieuw kwam er zo'n nat donker ding

de vangbak van binnen

omhoog. Ik rekte mij uit om beter te kunnen kijken en ma Tok, die dat zag, zei tegen mij dat deze man dode muisjes kwam ophalen. Die waren in de bak gegaan om te snoepen en daarbij waren ze in de alcohol gevallen. Een mooie dood, zou je kunnen zeggen, er zijn vast heel wat mensen die graag willen verdrinken in een bak met bier of wijn of andere alcoholhoudende drank. Of muizen het daarmee eens zijn weet ik niet, maar dood waren ze wel. De man bleef maar scheppen tot er niets meer in zijn schep kwam. Hoeveel muisjes hij naar boven had gehaald? Elf! 

"Een goede score," zei hij en ma Tok was het met hem eens, al zei ze dat er nog veel meer muizen waren in de tuin. "Daarom blijft de bak ook staan," zei de man en hij vulde het muizensnoep aan, zodat ze weer de bak in zouden gaan. 

Ik ga die bak goed in de gaten houden, want ik wil graag weten hoeveel muizen er zo dom zijn om daar naar binnen te gaan.

Domme kip

Katie2:

Er is in het Tok-huis een domme kip.

Ik weet niet wie het is, maar ik ben erg blij met haar en haar domheid.

Van mij mag ze doorgaan met haar suffe gedrag.

legnest voor eitjes

Nu begrijpt u er vast helemaal niets meer van.

Wat is er dan aan de vleugel, zult u zich afvragen. 

Katie2, die blij is met een stommiteit van een soortgenoot. Wel, in de eerste plaats is zij slechts in zoverre een soortgenoot dat wij allebei hennen zijn. We zijn zeker niet van hetzelfde ras, anders zou ik mij voor haar schamen. Nu dat niet zo is, maak ik lekker gebruik van haar domheid. 

En in de tweede plaats heb ik voordeel van haar gesukkel. 

Wat de domme hen namelijk best vaak doet is het volgende. 

Zij "legt" haar eitje niet in het legnest of in de bodembedekking

Nikolaas en Odette bovenop de hordeur

van het plateau. En ook niet op de ton met onze voedselvoorraad, zoals sommigen doen. En nee, ook niet heel voorzichtig op de harde grond van het Tok-huis. 

Waar dan wel? 

Ik zal het uitleggen, anders begrijpt u het niet. 

Een paar hennen, en ook onze tsaar Nikolaas, zitten elke nacht op de bovenste rand van de hordeur, die altijd openstaat. Waarom die deur daar zit is mij een raadsel, maar daar gaat het nu niet over. Bovenop die deur zit dus regelmatig een hennetje, dat haar eitje kwijt moet. En of ze nu te lui is om daarvoor een veilig plekje op te zoeken of ze

Katie2 bij het kapot gevallen eitje

niet begrijpt dat een eitje niet zo heel sterk is, ze laat haar ei gewoon vallen terwijl ze bovenop de rand van de deur zit. En u kunt wel begrijpen wat er dan gebeurt. Het valt kapot op de grond, inderdaad. Het ligt dan achter de hordeur, zodat niemand erbij kan. 

Ma Tok, die ik altijd op de voet volg als ze in onze tuin bezig is, moppert iedere keer als ze weer zo'n stuk ei ziet liggen. Ik niet, ik sta er al verlekkerd bij te kijken als ze zuchtend de hordeur opzij doet, zodat ik erbij kan om dat heerlijke eitje op te snavelen. 

"Ja ja," zegt ze als ze mij ziet genieten, "jij vindt het helemaal niet erg, hè?" 

Katie geniet van het eitje

Ik zeg niets terug, ik weet best dat ik niet mag kakelen met volle snavel. 

Ma Tok zou graag willen weten wie het telkens weer doet, haar eitje kapot laten vallen. 

Ik niet, mij maakt het niets uit, een ei is gewoon heel erg lekker, ik smikkel het met schaal en al naar binnen. 

En ik hoop dat de desbetreffende kip nog lang zo dom blijft om dit te doen. 

Ma Tok zei pas al dat ze een netje ging ophangen aan de deur, daar zou het ei dan in kunnen vallen. Maar dat heeft ze nog steeds niet gedaan, dus geniet ik regelmatig van mijn lekkere eitje in het Tok-huis.

Ma Tok: op de foto zit Odette naast tsaar Nikolaas op de hordeur, maar dat betekent niet dat zij de domme kip is, die haar eitje kapot laat vallen. Er zitten regelmatig verschillende hennen op de deur. 

Pavlova stelt zich voor

 

Pavlova:

Ik ben nu al een hele tijd hier in deze tuin en ik kan wel zeggen dat het mij hier goed bevalt. 

Nikolaas en Pavlova in het Loo

Mijn beste maatje is de tsaar, omdat wij van hetzelfde ras zijn en ook omdat hij een nacht met mij alleen heeft doorgebracht in ons paleis, het Loo. Dat kunnen niet veel hennen zeggen, als ze tenminste de waarheid spreken. 

Verder zijn de hennen ook best aardig tegen mij, dat valt me alles mee. 

Eerst was ik bang dat ik er nooit bij zou gaan horen, maar dat liet ik niet blijken. 

Ik sprak Katie2 dan ook aan alsof ik me ver boven haar verheven voelde; ik geloof dat zij dat wel kon waarderen, ze doet helemaal niet lelijk tegen me. 

Pavlova spreekt Katie2 aan

En de anderen behandelen me alsof ik van adel ben, wat natuurlijk ook zo is, omdat ik de echtgenote van een tsaar ben. 

Of ik me inderdaad verheven voel boven de anderen? Nee hoor, ik ben heel gewoon gebleven, al zeg ik het zelf. Ik wacht netjes mijn beurt af als er lekkers gestrooid wordt en ook verder gedraag ik mij keurig. 

Ik weet hoe het hoort, dat heb je als je blauw bloed hebt. 

Ik zit gewoon tussen de andere hennen op de stok 's nachts, dat is lekker warm. Wel zit ik meestal met mijn gezicht de andere kant op dan de anderen. 

Waarom ik dat doe? 

Ik weet het eigenlijk niet. 

Pavlova achterstevoren op de stok (2e van rechts)

Misschien toch om me te onderscheiden, wie zal het zeggen? 

Ik zie de tsaar regelmatig hennetjes treden, dat is goed, daar zullen vast mooie kuikentjes van komen. 

Of ik al broedse neigingen heb? 

Nee, ik niet, maar Floortje wel. Zij is mijn negatief, zou je kunnen zeggen. Ze is helemaal zwart, inderdaad. Ze zit tegenwoordig vaak in het legnest, op het kalkeitje

Floortje in het legnest

dat daarin ligt. 

Soms ligt er ook een echt eitje bij, maar dat wordt door ma Tok elke dag weggehaald en naar de grote schuur gebracht. Daar bewaart zij onze eitjes tot zij ze nodig heeft, zegt ze. Ik vind dat prima, er moeten nu toch nog geen kuikens komen, het is nog veel te koud. Kuikens hebben nog geen aaneengesloten verenpak, alleen maar dons, daar dringt de kou zo doorheen. En ze kruipen natuurlijk niet uit hun ei om vervolgens de hele dag onder hun moeder te gaan zitten. 

Of ik ga broeden als het lente wordt? Dat weet ik nog niet. 

Ik heb het nog nooit gedaan, ik heb gehoord dat je daarvoor in een

lege eierdozen gespaard door de collega's van
ma Tok's dochter

soort van roes moet raken, ma Tok noemt dat de "broedroes". 

Zij geeft onze eitjes vaak weg aan buren of aan haar dochters en zoon. Eén van die dochters geeft de eitjes dan weer door aan haar collega's. Gelukkig zijn niet al onze eitjes bestemd voor uitbroeding, stel je voor, dan zou de Tok-tuin in no time overvol raken. 

Omdat ma Tok vorige week een paar wormpjes zag in een poepje van één van ons geeft ze ons nu spul door ons drinkwater, dat die beestjes doodmaakt. 

Ik vind het water iets minder smaken, maar het is voor onze gezondheid, dus vooruit maar. Als de kuur is afgelopen krijgen we een week lang vitamientjes in het water, dan smaakt het naar worteltjes. 

Ik vind dat best lekker, maar ik hoorde Linda mopperen dat we nooit meer gewoon lekker water te drinken kregen. 

Ma Tok zei tegen haar: "Dan drink je toch niet?" Dat was een goeie, want een kip kan helemaal niet zonder drinken, dus Linda moest gewoon met ons meedoen.

O ja, iemand vroeg of ik al schoon was geworden. Ik ben niet meer zo smerig als eerst, maar ik denk dat ik pas helemaal mooi wit ga worden als ik allemaal nieuwe veren krijg. 

In de herfst dus. Tot zolang moet u maar tegen mijn bruinige achterkant aankijken (zie de foto boven dit verhaaltje).