vrijdag 24 februari 2023

Daantje gaat uit


Daantje:

Ik ben met ma Tok uit geweest. Dat klinkt leukerr dan het was, maar het feit ligt err.

slapen op de hordeur
Op een avond toen ze ons kwam tellen in het Tok-huis voorrdat ze de deur ging sluiten keek ze ook bovenop de horrdeurr. Daarr zitten altijd een paar hennen en soms zit de tsaarr daarr ook te slapen. Hij kakelt altijd dat hij niet slaapt maarr volgens mij doet hij dat wel degelijk. Maarr dat is een anderr verrhaal. 
Ma Tok keek dus, zoals ik al kakelde, naarr de drrie hennen op de deurr. Ik was één van die drrie. Eerrst keek ze even snel, maarr net toen ik dacht dat ze ons wel genoeg had gezien keek ze nog een keerr, voorral naarr mij. 
Daantje met haar dikke oog in het mandje
En ze keek niet blij. 
Had ik iets verrkeerrds gedaan? 
Nee hoorr, dat doe ik nooit! 
Maarr nu zonderr gekheid: ze keek naarr mijn ene oog. 
Waarrom? 
Onderr dat oog zat een dikke bult, die mijn oog helemaal dicht duwde. 
"Wat is dat?" vrroeg ma Tok? Ja, dat wist ik ook niet, ik vond het al zo vrreemd dat ik zo weinig kon zien met dat oog, dat was de hele dag al zo en ik begon err net een beetje aan te wennen. Maarr ma Tok zei dat dit niet goed was en dat ze de dierrenarrts ging bellen voorr mij. Nou, van mij hoefde dat niet, maarr natuurrlijk deed ze het toch en een paarr uurr laterr kwam ze met een mandje naarr ons huis terrug en ze pakte mij zomaarr van de deurr af. 
Ik moest in dat mandje. Omdat ik half sliep liet ik haarr haarr gang gaan en
Daantje met haar dikke oog

voorr ik het wist zat ik met ma Tok in de auto, op weg naarr de dierrenarrts. We mochten bijna gelijk doorrlopen en ik werrd uit het mandje gehaald en op een tafel gezet. Een gladde tafel. Nu houd ik helemaal niet van glad en toen err ook nog een vrreemde man aan mij ging zitten werrd ik boos. 
U begrrijpt: ik tokte err drriftig op los. De dierrenarts pakte mij op en zette me op een schaal, dat was om te kijken hoe zwaarr ik was. "Hmm, lichter dan dertig kilo," zei de man, hij dacht zekerr dat hij grrappig was. Wat err toen gebeurrde is bijna te errg om te beschrrijven: hij ging mij prrikjes in mijn borst geven om me beterr te maken. 
De bult van voren af gezien
Jaja, volgens mij vond hij het gewoon leuk om te prrikken in een hulpeloos dierr. Ik pikte het niet, dat begrrijpt u, ik tokte heel harrd en verrontwaarrdigd. 
Gelukkig mocht ik toen weerr in het mandje en ma Tok nam me mee naarr de auto. 
"Zo," zei ze, "dat viel best mee, toch?" Mijn ogen vielen bijna uit mijn kop, meende ze dat nou? 
"Je krijgt elke dag twee keer een half pilletje tot je weer beter bent," zei ze ook nog. 
Daarr was ik mooi klaarr mee. 
Thuis mocht ik verrderr slapen en de volgende dag: ja hoorr, ik krreeg 's morrgens en 's avonds een half pilletje in mijn snavel geduwd. 
Of ik al beterr ben? 
Nee, dat gaat vast nog wel even
gevriesdroogde meelwormpjes
duurren, dus voorrlopig zit ik aan die stomme pilletjes vast. 
Nou ja, het is niet allemaal ellende, ik krrijg na elke pil een paar meelworrmpjes van ma Tok, helemaal voorr mij alleen. 
Zo ziet u maarr: elk nadeel heb zijn voorrdeel, zoals een berroemde man eens gezegd schijnt te hebben.

vrijdag 17 februari 2023

Colleges volgen


Angelique:

Onze colleges zijn begonnen onder leiding van professor Odette. 

het Loo, waar de colleges plaatsvinden
Ik vind het heerlijk om naar haar te luisteren, zij kan de dingen erg goed uitleggen en ze heeft originele ideeën. 
Elke ochtend na het snoepen van het lekkers dat ma Tok voor ons gestrooid heeft komen we bij elkaar in het Loo. Het is daar gezellig en vertrouwd, het was het eerste hok waarin ik hier in de Tok-tuin kwam, samen met Amalia, Alexia, Ariane en Annemarie. We hebben er een hele tijd gewoond, maar nu is het ons leslokaal geworden. 
Yneke en Willeke komen ook trouw naar de bijeenkomsten en zo hebben we een fijn groepje gelijkgestemden. 
We mogen van Odette ook vragen stellen en daar wordt dankbaar gebruik van gemaakt. 
Ik heb haar gevraagd of zij kon
met zijn vieren in de struik overnachten

uitleggen waarom sommige kippen heel oud worden en andere al jong gaan hemelen. Odette vond dit een interessante vraag, waar zij niet meteen een antwoord op kon geven. Ze kakelde dat het kan liggen aan het ras van de kip, aan het voer dat zij krijgt, aan de omgeving, dus of er een goed hok is of niet en aan de algehele constitutie van het dier. 
Wat zij met dat laatste bedoelde begreep ik niet helemaal, maar het al of niet aanwezig zijn van een goed hok deed mij even schrikken. Wij, Amalia, Alexia, Ariane en ik, slapen namelijk nog steeds in de struik en niet binnen in een goed hok; zouden wij nu minder lang leven? Ik vroeg dit aan Odette en zij kakelde dat ik mij geen zorgen hoefde te maken, een gezonde hen kan prima buiten slapen. 
Vera en Vita, 2 geredde legkippen bij aankomst in de Tok-tuin
Bovendien zet ma Tok ons als het erg koud gaat worden in de nacht in het Tok-huis, dus het zal zo'n vaart niet lopen. 
Ik was gerustgesteld, dit probleem was opgelost. 
Yneke vroeg of kort leven ook in de genen kan zitten, waarop Odette kakelde dat dat zeker een belangrijk punt was. Zo leven legkippen, die gefokt zijn om zoveel mogelijk eieren te produceren in een korte tijd, veel korter dan hennen die niet zo zijn doorgefokt. Dit laatste geldt ook voor de zogenaamde "plofkippen," kippen die worden gefokt om heel snel zoveel mogelijk vlees te krijgen, waardoor ze soms niet eens kunnen
is een haan nodig bij een toom hennen?
(hier tsaar Nikolaas en Trui)

lopen omdat ze daar te zwaar voor zijn. 
Wij zaten echt te gruwelen bij deze verhalen, dat begrijpt u. Hoe kunnen mensen zo egoïstisch zijn! Waar we het verder over hebben? Over allerlei dingen die voor kippen belangrijk zijn, zoals of het beter is voor een toom hennen om een haan te hebben om hen te leiden en te treden. Hierover waren de meningen verdeeld: Willeke vond dat hennen best zonder haan kunnen leven, waarop Odette kakelde dat dat een "matriarchale samenleving" heette en dat dat inderdaad best kon. Ik was er nog niet uit wat ik fijner zou vinden.
een kuiken in de Tok-tuin (oude foto)
Yneke vond het prettig als er een haan aanwezig was, omdat er anders geen kuikens zouden worden uitgebroed. Daar had Willeke nog niet aan gedacht. 
Zo blijkt maar weer dat het goed is om over alles na te denken en verschillende meningen met elkaar te vergelijken. 
Ik ben blij dat ik mee mag doen met dit groepje en ik hoop dat we hier nog lang mee door kunnen gaan.
Wie de nieuwe filosoof van de familie gaat worden? Dat weten we nog niet en dat hoeft ook niet zolang Odette hier nog is om wijsheden te verkondigen.

vrijdag 10 februari 2023

De ochtend is altijd vroeg (naar een lied van tante Sidonia)


Wiske:

Hebt u ook zo'n zin in de lente? 

LazaRus, die allang niet meer leeft
Onze tsaar heeft vorige week al gekakeld dat hij er aan toe is en ik ben dat helemaal met hem eens. Dat mag in de krant, zult u zeggen, want dat komt niet vaak voor. 
En dat klopt, maar hierin moet ik hem toch gelijk geven. Verder was ik altijd een beetje tegen hem, ik heb nog steeds heimwee naar onze goede LazaRus, die al lang niet meer leeft, maar nog wel nazaten hier heeft rondlopen. Odette, Annette en ikzelf ook. En Xara en Daantje, allemaal hennen met zijn genen in hun lijf. 
Ik ben niet meer zo fel anti de tsaar als in het begin, toen vond ik hem maar een waardeloos haantje, hij haalde het niet bij Laza. 
de tsaar is nu echt de baas in de tuin
Maar zo langzamerhand merk ik toch dat hij wat meer overwicht begint te krijgen hier in de tuin. 
Hij was natuurlijk ook nog erg jong toen hij hier kwam, dat moeten we niet vergeten. Hij moest nog ingroeien in zijn taak, zogezegd. En ik moet hem nageven dat hij dat aardig doet. Hij heeft zelfs ma Tok op haar kop gegeven omdat ze ons ertussen had genomen door dingen te laten verdwijnen. Dat moet je toch maar durven als klein haantje tegen zo'n groot mens. 
Of hij haar nog steeds aanvalt? Ja, dat doet hij inderdaad nog, maar ik
Trui wil met rust gelaten worden tijdens het leggen van een ei

heb inmiddels begrepen dat dat in zijn natuur zit, hij wil ons, zijn harem, beschermen tegen alles en iedereen die gevaar kan opleveren. Hij is dus niet bepaald laf als hij zo'n groot mens zomaar in haar laarzen durft te pikken en met zijn sporen tegen haar handen te springen. Ik denk niet dat het slim is, maar hij kan zich niet beheersen als hij denkt dat er iets aan de hand is met één van ons. 
Trui begint altijd vreselijk hard te gillen als ma Tok in haar buurt komt terwijl zij een ei wil leggen (Trui natuurlijk, niet ma Tok). En Nikolaas komt er dan aanrennen om het  gevaar (ma Tok) af te weren. Ma Tok begrijpt het wel, zegt ze, maar ze is er niet blij mee, ze heeft al menige schram opgelopen op haar handen. 
Nikolaas kukelt dat de tuin van hem is
Maar we hadden het over de lente. Vorige week was ma Tok een keer vergeten onze deur te sluiten in de avond. Dat kwam omdat zij in de grote schuur twee dode muisjes had gevonden, die moesten worden opgeruimd. Toen ze dat had gedaan ging ze weer naar binnen, het mensenhuis in en wij sliepen met de deur open, we kropen dicht tegen elkaar aan op de stokken en we genoten van de frisse lucht, die in overvloed naar binnen kwam. Goed, het was een beetje koud, waardoor we extra vroeg wakker werden. En wat is er heerlijker dan meteen naar buiten te gaan om te scharrelen in de Tok-tuin? 
De tsaar kukelde vrolijk dat het ochtend was en dat de hele tuin van hem was. 
lekker scharrelen in de vroege ochtend
Ma Tok, die nog in haar bed lag, hoorde dat en ze ging verschrikt rechtop zitten. "Ik geloof dat ik gisteren iets vergeten ben," zei ze tegen pa Tok. Omdat het toen toch al te laat was om de deur te sluiten heeft ze ons maar lekker laten genieten van de vroege ochtend. Hopelijk heeft de buurvrouw er niet teveel last van gehad.

Ma Tok: U realiseert zich dit waarschijnlijk niet, maar dit was het duizendste 
              Tok-verhaaltje.

vrijdag 3 februari 2023

De oplossing


Tsaar Nikolaas:

Ik was nog steeds aan het uitzoeken wat er hier aan de vleugel is geweest met al die verdwijningen. 

Daantje
Eén heb ik al opgelost, want ma Tok is terug. We zijn allemaal opgelucht, hoewel pa Tok erg goed voor ons gezorgd heeft. Waar ma Tok geweest is? Ze vertelde dat zij in het ziekenhuis was en dat zij daar een nieuw onderdeel van haar ene poot heeft gekregen van de dokter. 
Volgens mij is dat niet zo goed geslaagd, want ze loopt met twee stokken naast zich, dat zou toch niet nodig moeten zijn als er iets vernieuwd is. 
Maar ik ben al erg blij dat ze er weer is. De eerste keer was pa Tok er nog bij, maar later kwam ze weer alleen de tuin in. Ze gaf ons schoon water en ze maakte de mestplanken schoon; dat ging best onhandig met die stokken erbij, maar het lukte toch.  
Waar al die andere verdwenen dingen zijn gebleven? Ik moet eerlijk kakelen dat ik er niet uit kwam. Ik heb aan Daantje gevraagd of zij er meer van wist. Zij keek me aan en kon haar lachen niet helemaal
Nikolaas kijkt boos naar ma Tok

inhouden, haar snavel trok helemaal scheef. 
Toen wist ik genoeg. 
Ik kon me alleen nog steeds niet voorstellen hoe zij een heel legnest heeft laten verdwijnen. Ik heb Daantje gevraagd aan ons allemaal uit te leggen hoe alles in zijn werk is gegaan en dat heeft zij gedaan. En nu blijkt dat ma Tok helemaal niet zo onschuldig is als ik altijd gedacht heb. Zij had namelijk met Daantje onder één kammetje gespeeld om haar op te beuren na
Pavlova begint broeds te worden

de dood van haar geliefde vriendin Dirkje. Ik heb ma Tok erop aangesproken dat zij onrust heeft veroorzaakt door haar grap met Daantje, maar zij zei dat ze ons tegelijk wilde voorbereiden op haar tijdelijke afwezigheid; die zou minder opvallen als er al andere dingen weg zouden zijn. 
Nou, ik vind dat een flauwe smoes, volgens mij vond ze het gewoon leuk om een geintje uit te halen met ons. Maar goed, het raadsel is opgelost en ik hoop dat het voorlopig weer rustig is in mijn koninkrijk. 
Dat moet ook wel, want ik merk dat het voorjaar weer in aantocht is. 
Er zijn al verscheidene hennetjes
is het geen heerlijk gezicht, kuikentjes? (oude foto)

een beetje broeds aan het worden en ik voel in mijzelf ook de neiging om steeds meer te gaan treden. 
Ik geef graag toe aan die neiging omdat het goed voor mij is en ook voor het ontstaan van kuikens. 
Ik zie Pavlova al regelmatig één of meer eitjes onder zich duwen met haar snavel en ze blijft daarna stoïcijns op die eitjes zitten. Tot ma Tok ze onder haar vandaan haalt, wat een boos gepik en gekakel oplevert. Ma Tok vindt dat het nog een beetje te vroeg is om te gaan broeden, maar wat weet zij daar nu van? Als een hen broeds is is ze broeds, daar is geen speld tussen te krijgen, dat zou ze zo langzamerhand toch moeten weten.

Van mij mag de lente beginnen, liever vandaag dan morgen!